2022-06-21

BEYANNAME VERME S�RES� GE�T�KTEN SONRA VER�LEN D�ZELTME BEYANNAMES�NE �HT�RAZ� KAYIT KONULAMAZ

---

�htirazi kay�tla beyanname verilip dava aç�lmas� yarg� literatüründe en çok tart���lan hususlardan biridir. Tart��man�n ana noktas� yasal beyan süresi geçtikten sonra düzeltme yoluyla veya pi�manl�kla verilen beyannamelere ihtirazi kay�t konulup konulmayaca��na ili�kindir.

Zaman�nda verilen vergi beyannamesine ihtirazi kay�t konulmas�, beyannamede hesaplanan verginin tümü ya da bir k�sm�n�n tahakkuk ettirilmemesi istenerek, ihtirazi kayd�n konusunu olu�turan nedenin tarh� yapan idare taraf�ndan kabul edilmemesi halinde, beyanname üzerinden tarh edilen verginin ihtirazi kay�t konulan k�sm�n�n dava konusu edilebilmesini olanakl� k�larak, noksan beyanda bulunulmas�n� ve verginin geç tahakkuk etmesini önlemektedir. Bu nedenle, ihtirazi kay�t beyanname verme süresinde verilen beyannamelere konulabilir.

Bilindi�i üzere, 213 say�l� Vergi Usul Kanunu'nda vergilendirmenin beyana dayan�larak yap�lmas� gereken durumlarda matrah�n veya verginin tümüyle ya da k�smen ihtirazi kay�tla bildirilmesini öngören bir düzenleme yap�lmam��t�r. Yani di�er deyi�le Vergi Kanunlar�nda ihtirazi kay�tla beyan müessesi düzenlenmemi�tir. Beyanname ile bildirilmesi gereken matrah�n vergi kayb� yaratmaktan kaç�n�larak, vergi kanunlar�nda belirtilen zamanda çekince ile beyan edilebilmesi, Dan��tay içtihatlar�yla benimsenmi� ve 2575 say�l� Dan��tay Kanunu ile ayn� tarihte yürürlü�e giren 2577 say�l� �dari yarg�lama Usulü Kanununun 27'nci maddesinin 3'üncü f�kras�nda ilk kez ifadesini bulmu�tur. Ayr�ca �htirazi kay�tla verilen beyannameler üzerinden tarh edilen vergilere kar�� dava aç�lmas�n�n tahsil i�lemlerini durdurmayaca��, bunlar hakk�nda yürütmenin durdurulmas� istenebilece�i yarg�lama usulünde kurala ba�lanm��t�r.

�htirazi kay�t konularak düzeltme amac�yla verilen bir beyannameye yarg�n�n yakla��m�na a�a��da yer verilmi�tir.

�stanbul 5. Vergi Mahkemesi nezdinde “ihtirazi kay�tla verilen düzeltme beyannamesi üzerinden tahakkuk ettirilen 2012/2,3,4 dönemleri katma de�er vergisi, gecikme faizi ve damga vergisi ile kesilen vergi ziya� cezas�n�n kald�r�lmas� istemiyle dava aç�lm��t�r. Vergi Mahkemesi 30/05/2016 gün ve E:2016/419, K:2016/1150 say�l� karar�yla; davac�n�n düzeltme beyannamesi üzerine ihtirazi kay�t koyarak yap�lan tahakkuklara dava açmas�na engel bir durumun bulunmad���; olayda, davac� taraf�ndan beyanname verilmesinden sonra idarece mükellefe gönderilen yaz�yla düzeltme beyannamesi vermemesi halinde özel esaslara tabi tutulaca��n�n bildirilmesi nedeniyle davac�n�n ikinci bir beyanname vermeye zorlanmas�, dava konusu tahakkuklar�n ve kesilen cezalar�n bu zorlama sonucu verilen beyanlara dayanmas�, idarenin mükellefleri ikinci bir beyanda bulunmaya zorlama hak ve yetkisinin bulunmamas�, idarece faturan�n sahte oldu�u iddia ediliyor ise bu durumda yap�lmas� gerekenin idarece vergi incelemesi suretiyle her türlü ara�t�rma ve inceleme yap�larak somut verilerle belgenin sahteli�inin ortaya konulmas�n�n gerekmesi, olayda ise idarece mükellef taraf�ndan indirim konusu yap�lan vergilerin do�rulu�unun mükellef nezdinde yap�lm�� bir vergi incelemesi sonucu somut verilerle ortaya konulmam�� olmas� kar��s�nda yap�lan dava konusu tahakkukta ve kesilen cezada hukuka uyarl�k görülmedi�i gerekçesiyle davan�n kabulüne karar verilmi�tir.

Dan��tay 4. Dairesinin Esas No: 2016/21514 Karar No: 2017/4187 say�l� Karar�nda; “Vergi Usul Kanununun 378‟inci maddesinin ikinci f�kras�nda mükelleflerin, beyan ettikleri matrahlara ve bu matrahlar üzerinden tarh edilen vergilere kar�� dava açamayacaklar� düzenlenmi�tir. Beyan üzerinden al�nan vergilere ait matrah�n ihtiraz� kay�tla beyan�, beyannamenin vergi Kanunlar�nda öngörülen zamanlarda verilmesi ko�uluna ba�l�d�r. Beyanname verme süresi geçtikten sonra verilen beyannameye konulan ihtirazi kayd�n, beyanname üzerinden yap�lan tahakkuka etkisi yoktur. Bu bak�mdan, beyanname verme süresi geçtikten sonra verilen düzeltme beyannamesine konulan ihtirazi kay�t kabul edilemeyerek tahakkuk eden vergi, gecikme faizi ve damga vergisi ile kesilen vergi ziya� cezas�nda yasaya ayk�r�l�k bulunmad���ndan aksi yönde verilen Vergi Mahkemesi karar�nda yasal isabet görülmemi�tir”.

Görülece�i üzere Dan��tay 4. Dairesi Vergi Mahkemesinin karar�n� bozmu� ve ihtirazi kay�tla beyan�n vergi kanunlar�nca düzenlenen kanuni beyan süresi içerisinde verilecek beyannameler için geçerli oldu�una hükmetmi�tir.

YMM Soner ÜLGEN