2021-12-02

KISMİ SÜRELİ İŞ SÖZLEŞMELERİ NOTERE TASDİK ETTİRİLMELİ Mİ?

---

Ay içinde bazı iş günlerinde çalıştırılmayan ve çalışmadıkları günler için ücret ödenmeyen sigortalıların eksik çalışma nedenlerini kanıtlayan belgelerin evvelce her ay Sosyal Güvenlik Kurumuna verilmesi zorunlu idi.

Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde çeşitli tarihlerde yapılan değişikliklerle, önce kamu idareleri, sendikalar, vakıflar ve toplu iş sözleşmesi hükümlerinin uygulandığı işyerleri ile 30 ve üzerinde sigortalı çalıştıran işverenler yönünden, daha sonra 10 ve üzerinde sigortalı çalıştıran işverenler yönünden, son olarak da Sosyal Güvenlik Kurumunca yayımlanan 13/4/2018 tarihli genel yazı ile 2018/Mart ayından itibaren 1 ve üzerinde sigortalı istihdam eden tüm işverenler yönünden Ek-10 Sigortalıların Eksik Gün Bildirim formlarının aylık prim ve hizmet belgesinde beyan edilmesi yeterli kabul edilmiş, eksik gün belgelerinin her ay SGK’ya verilmeyeceği açıklanmıştır.

18/8/2021 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan Yönetmelik değişikliği ile de 13/4/2018 tarihli Genel Yazıda açıklanan bu hususlar Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğine ilave edilmiştir.

Diğer taraftan, sigortalıların eksik gün nedenlerini kanıtlayan belgelerin SGK’ya her ay verilmesine ilişkin yükümlülük kaldırılmış olmasına rağmen, söz konusu belgelerin ilgili yılı takip eden takvim yılından itibaren 10 yıl boyunca, kamu idareleri 30 yıl boyunca, tasfiye ve iflas idaresi memurları ise görevleri boyunca saklamak, Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilen memurlarınca istenilmesi halinde onbeş gün içinde incelemeye ibraz etmekle zorunlu tutulmuşlardır.

Kısmi süreli iş sözleşmelerinin noter tasdikli olması zorunlu değil

Eksik çalışma nedeninin kısmi süreli çalışmadan kaynaklanması halinde, ilk defa 16/318 sayılı Genelgede daha sonra İşveren Uygulama Tebliğinde, kısmi süreli iş sözleşmesinin Kuruma bir defa verildiği takdirde takip eden aylarda tekrar istenilmeyeceği, yazılı sözleşmenin noterden tasdikli olmasının zorunlu olmadığı, noterden onaysız ve yasal süresi dışında verilmiş ise, verildiği ay ve sonrası için hüküm ifade edeceği açıklanmış idi.

Noter tasdiki bulunun kısmi süreli sözleşmeler ise her zaman düzenlenebilir nitelikte bir belge olmadığından bu belgelere tasdik tarihinden itibaren itibar edilmekte idi.

…

Hal böyle olmakla birlikte, kısmi süreli iş sözleşmelerinin noterden tasdikli olup olmadığına göre hangi tarihten itibaren hüküm ifade edeceğine dair 16/318 Ek sayılı Genelgede ve İşveren Uygulama Tebliğinde yapılan bu açıklamalar eksik gün belgelerinin Kuruma verilmesinin zorunlu olduğu süreler için yapılmıştır.

Haliyle eksik gün belgelerinin Kuruma verilmesine ilişkin uygulamanın 2018/Mart ayı ve sonrasında kaldırılmış olması nedeniyle, kısmi süreli çalışan sigortalılara ilişkin düzenlenen kısmi süreli iş sözleşmeleri noter tasdiki olmasa ve Kuruma da verilmemiş olsa bile 2018/Mart ve sonrası süreler için hüküm ifade etmesi gerektiği aşikardır.

…

Ne var ki, 2020/20 sayılı SGK Genelgesinde, kısmi zamanlı (part-time) olarak çalışan sigortalılar için düzenlenmiş olan yazılı sözleşmenin noterden tasdikli olmasının zorunlu olmadığı belirtilmesine rağmen, kısmi süreli çalışmalara ait iş sözleşmesi noterden onaysız ve yasal süresi dışında verilmiş ise, verildiği ay ve sonrası için hüküm ifade edeceği yönünde bir açıklama yapılmıştır.

2020/20 sayılı Genelgede yer alan bu açıklamalar çerçevesinde, noter tasdiki bulunmayan kısmi süreli iş sözleşmelerinin bir defaya mahsus Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 10 numaralı ekinde yer alan “EKSİK GÜN BİLDİRİM FORMU” ile ilgili SGK Müdürlüğüne elden verilmesi veya iadeli taahhütlü olarak gönderilmesi isabetli olacaktır.

Ayrıca kısmi süreli iş sözleşmesinin posta kanalıyla gönderilmesi halinde, posta gönderisinin içinde ne olduğunun sonradan ispatlanması gerekebileceği de dikkate alınarak posta kartında “……………….. sigortalıya ait kısmi süreli iş sözleşmesi “ şeklinde bir açıklamaya da yer verilmelidir.

…

Diğer taraftan, kısmi süreli iş sözleşmelerinde olduğu gibi evvelce ücretsiz izne çıkartılan sigortalılar için düzenlenen ücretsiz izin belgeleri de SGK’ya verildiği tarihten itibaren hüküm ihtiva etmekte idi.

Ancak 2018/Mart ayından itibaren eksik gün belgelerinin SGK’ya her ay verilmesine ilişkin uygulama kaldırıldıktan sonra ücretsiz izin belgeleri de sonradan düzenlenmesi mümkün bir belge olmasına rağmen, bu belgelerin Kuruma verildiği tarihten itibaren geçerli sayılacağına dair 2020/20 sayılı Genelgede herhangi bir açıklama bulunmamaktadır.

Haliyle, ücretsiz izin belgelerinde olduğu gibi noter tasdiki olmayan kısmi süreli iş sözleşmelerinin de Kurumca istenilmesi üzerine 15 gün içinde Kuruma ibraz edilmesi halinde düzenlendiği tarihten itibaren hüküm ihtiva etmesine yönelik olarak 2020/20 Genelgede düzenleme yapılması yerinde olacaktır.

 

Eyüp Sabri DEMİRCİ

Sosyal Güvenlik Danışmanı