2021-07-12

17256/27256 TEŞVİKLERİNDEKİ İSTİHDAM YÜKÜMLÜLÜĞÜNDE NELER DEĞİŞTİ

---

İşsizlik Sigortası Kanununun geçici 27. ve geçici 28. maddeleri ile getirilen 17256/27256 kanun numaralı prim teşviklerinden yararlanmış işverenlerin, teşvikten yararlandıkları sigortalıların en az yarısını fesih yasağı sonrasında (1/7/2021 sonrasında) teşvikten yararlandıkları ortalama süre kadar daha istihdam etmeleri gerekiyor.

Bu yükümlülüğü yerine getiremeyen işverenler ise maalesef ki yararlandıkları 17256/27256 teşvik tutarlarını faiziyle birlikte geri ödemek durumunda kalacaklar.

Sosyal Güvenlik Kurumu 17256/27256 teşviklerinden yararlanmış işverenlerin istihdam yükümlülüklerine ilişkin 6/7/2021 tarihli genel yazısı ile iş akdinin işçinin kendi istek veya kusuru nedeniyle feshi halinde işverenlerin lehine olacak şekilde bir düzenlemeye gitmiştir.

Bu genel yazıya göre fesih yasağı sonrasında istihdam yükümlülüğünün yerine getirilememesi durumunda, öncelikle teşvikten yararlanılan sigortalıların fesih nedenlerine (işten ayrılış nedenlerine) bakılacak, sonrasında fesih işleminin genel yazıda belirlenen yasaklı kodlardan yapılıp yapılmadığına göre teşviklerin geri alınıp alınmayacağına karar verilecektir.

Yasaklı kodlar neler?

1-Deneme süreli iş sözleşmesinin işverence feshi,

4- Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı sebep bildirilmeden feshi,

5- Belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesi,

15- Toplu işçi çıkarma,

17- İşyerinin kapanması,

19- Mevsim bitimi,

20- Kampanya bitimi,

22- Diğer nedenler,

25- İşçi tarafından işverenin ahlak ve iyiniyet kurallarına aykırı davranış nedeni ile fesih,

34- İşyerinin devri, işin veya işyerinin niteliğinin değişmesi nedeniyle fesih,  

Uygulama nasıl yürütülecek?

Genel yazıya göre istihdam yükümlülüğünün yerine getirilemediği durumlarda, 17256/27256 teşvikinden yararlanılan sigortalılardan herhangi birinin iş akdi genel yazıda açıklanan yasaklı kodlardan biri ile yapılmış ise teşviklerin faiziyle birlikte ödenmesi durumuyla karşılaşılacaktır.

Buna karşın istihdam yükümlülüğünün yerine getirilememesine rağmen, 17256/27256 teşvikinden yararlanılmış sigortalıların tamamının iş akdi yasaklı kodlar dışındaki bir kodla yapılmış ise teşvikten usulüne uygun yararlanılmış kabul edilecektir.

Uygulamayı bir örnekle açıklamakta fayda var.

Diyelim ki, 27256 teşvikinden 3 sigortalıdan dolayı yararlandınız. Haliyle fesih yasağı sonrası bu 3 sigortalıdan en az 2’sini teşvikten yararlandığınız ortalama süre kadar daha istihdam etmeniz gerekiyor. Ne var ki, bu 3 sigortalıdan en az 2’sini fesih yasağı sonrası teşvikten yararlandığınız ortalama gün sayısı kadar istihdam etme yükümlülüğünü yerine getiremediniz.

Bu durumda,

- Teşvikten yararlandığınız 3 sigortalıdan herhangi birini yasaklı kodlardan birini seçerek (örneğin 4- Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı sebep bildirilmeden feshi nedeniyle)  işten çıkartmış iseniz, 27256 kanun numaralı teşvikleri faiziyle birlikte ödemek zorunda kalacaksınız.

-Teşvikten yararlandığınız ve iş akdini feshettiğiniz sigortalıların tamamınıyasaklı kodlar dışındaki bir fesih nedeniyle (örneğin 3- İstifa yada 42/50- İşçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeniyle) fesih etmiş iseniz, teşvikten usulüne uygun yararlanmış kabul edileceksiniz.

İş akdi yasaklı kodla feshedilmiş sigortalılara rağmen, istihdam yükümlülüğünün yerine getirilmiş olması

Eğer ki, teşvikten yararlandığınız sigortalıların en az yarısını fesih yasağı sonrası istihdam etme yükümlülüğünü yerine getirmiş iseniz, teşvikten yararlandığınız sigortalıların diğer yarısının iş akdini yasaklı kodlarla fesh etmiş olsanız bile yasada öngörülen yükümlülüğünüzü yerine getirmiş sayılacaksınız. Haliyle bu durumda da sözkonusu teşviklerden usulüne uygun yararlanmış kabul edileceksiniz.

Örneğin 27256 teşvikinden yararlandığınız 3 sigortalıdan birinin iş akdini, yasaklı kodlardan biri ile (örneğin 4- Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı sebep bildirilmeden feshi koduyla) feshetmenize rağmen, kalan 2 sigortalıyı 1/7/2021 sonrası teşvikten yararlandığınız ortalama süre kadar daha istihdam etmeniz halinde teşvikten usulüne uygun yararlanmış kabul edileceksiniz.

 

Eyüp Sabri DEMİRCİ

Sosyal Güvenlik Danışmanı