2021-01-11

Defter-Beyan Sistemine geçiş yapan basit usule tabi mükellefin, çalışan işçiler için işçilik giderlerini kayıtlarına alma zorunluluğunun bulunup bulunmadığı ve giderleştirilmesi hk.

---

 

TARİH	:	11.01.2021
SAYI	:	38418978-120[61-18/45]-E.10238
KONU	:	Defter-Beyan Sistemine geçiş yapan basit usule tabi mükellefin, çalışan işçiler için işçilik giderlerini kayıtlarına alma zorunluluğunun bulunup bulunmadığı ve giderleştirilmesi hk.

İlgi: 10.07.2018 evrak kayıt tarihli özelge talep formunuz.

İlgide kayıtlı özelge talep formunda, minibüs işletmeciliği faaliyetiniz dolayısıyla basit usule tabi gelir vergisi mükellefi olduğunuz, basit usule tabi işletmelerin 2018 takvim yılı itibariyle defter beyan sistemine geçmeleri nedeniyle, basit usule tabi olan işletmelerde çalışan işçiler için işçilik giderlerinin defter beyan sistemine işlenme zorunluluğunun bulunup bulunmadığı ile işlenmesi halinde ne kadarlık kısmının gider yazılabileceği hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 64. maddesinde; "Aşağıda yazılı hizmet erbabının safi ücretleri takvim yılı başında geçerli olan ve sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgari ücretin yıllık brüt tutarının % 25'idir.

1. Kazançları basit usulde tespit edilen ticaret erbabı yanında çalışanlar;

...

Diğer ücretler için yıllık beyanname verilmez, diğer gelirler nedeniyle beyanname verilmesi halinde de bunlar beyannameye ithal edilmez." hükmüne yer verilmiştir.

Anılan Kanunun 37. maddesinde, her türlü ticari ve sınaî faaliyetlerden doğan kazançların ticari kazanç olduğu belirtildikten sonra ticari kazancın, Vergi Usul Kanunu hükümlerine ve bu Kanunda yazılı gerçek (bilanço veya işletme hesabı esası) veya basit usullere göre tespit edileceği hükme bağlanmıştır.

Aynı Kanunun 46 ncı maddesinde, "47 ve 48. maddelerde yazılı şartları topluca haiz olanların ticari kazançları basit usulde tespit olunur.

Basit usulde ticari kazanç, bir hesap dönemi içinde elde edilen hasılat ile giderler ve satılan malların alış bedelleri arasındaki müspet farktır. Bu fark yapılan faaliyetle ilgili olarak Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre alınması ve verilmesi mecburi olan alış ve giderler ile hasılatlara ilişkin belgelerde yazılı tutarlara göre hesaplanır. Bu suretle tespit ve beyan olunan kazanç vergi tarhına esas alınır. Bu usulde vergilendirilenler, kazancın tespiti ve Vergi Usul Kanununun defter tutma hükümleri hariç, bildirme, vesikalar, muhafaza, ibraz, diğer ödevler ve ceza hükümleri ile bu Kanun ve diğer kanunlarda yer alan ikinci sınıf tüccarlar hakkındaki hükümlere tabidirler.

.." hükmü yer almıştır.

Aynı Kanunun 40 ncı maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde de, ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel giderlerin safi kazancın tespitinde gider olarak indirim konusu yapılabileceği hüküm altına alınmıştır.

Bu hükümlere göre, kazançları basit usulde tespit edilen ticaret erbabı yanında çalışan hizmet erbabının bu hizmeti neticesinde aldığı ücretin, Gelir Vergisi Kanununun 64. maddesi hükmü gereğince diğer ücret olarak vergilendirilmesi gerekmekte olup, söz konusu ücret ödemelerinin de tamamının, Gelir Vergisi Kanununun 40 ncı maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendi gereğince ücret gideri olarak basit usulde ticari kazancın tespitinde dikkate alınması mümkün bulunmaktadır.

Buna göre, basit usulde vergi mükellefi olan şahsınız yanında çalışan ve diğer ücretli olarak vergilendirilen hizmet erbabına ödediğiniz ücretlerin tamamı gider olarak dikkate alınabilecektir.

Öte yandan, 01.01.2018 tarihinde mükelleflerin hizmetine sunulan Defter-Beyan Sistemi, basit usule tabi mükelleflerin diğer ücretli olarak yanlarında çalıştırdıkları işçilere ilişkin "brüt ücret", "SGK işveren payı", "işveren işsizlik payı" gibi ödemelere ilişkin kayıtların nasıl ve ne şekilde yapılacağına yönelik yeni bir düzenleme getirmemiştir.

Bu kapsamda "diğer ücretli çalışanın" brüt ücreti Defter-Beyan Sisteminde "Muhasebe Bilgileri" başlığı altında "Gider Ekle" fonksiyonu kullanılarak "Belge Bilgisi" bölümünde belge türü olarak "diğer" seçeneği seçildikten sonra "Gider Kalemleri" bölümünde sırasıyla "alış türü" "normal alım" "gider kayıt türü" "çalışan-personel bordro giderleri" ve "gider kayıt alt türü" "brüt ücret" seçilerek kayıt yapılabilir.

Diğer taraftan, "SGK İşveren Payı" "Belge Bilgisi" bölümünde belge türü olarak "diğer" seçeneği seçildikten sonra "Gider Kalemleri" bölümünde sırasıyla "alış türü" "normal alım" "gider kayıt türü" "çalışan/personel bordro giderleri" ve "gider kayıt alt türü" "SGK işveren payı" seçilerek, "İşsizlik İşveren Payı" ise "Belge Bilgisi" bölümünde belge türü "diğer" seçeneği seçildikten sonra "Gider Kalemleri" bölümünde sırasıyla "alış türü" ,"normal alım", "gider kayıt türü" ,"çalışan/personel bordro giderleri" ve "gider kayıt alt türü" "işsizlik işveren payı " seçilerek kayıt yapılabilir.

Defter-Beyan Sistemi internet adresi olan www.defterbeyan.gov.tr'de "Yardım" bölümü altında Sistemin kullanıma yönelik soru-cevap metinleri, kılavuzlar ve videolar yer almaktadır. Bahse konu bölümde "Personel Giderleri Nasıl Kaydedilir" soru-cevap metni yer aldığı gibi "Ücret Bordrosu" isimli video da 16.03.2018 tarihinde yayınlanmıştır.

Bilgilerinize sunulur.