2020-08-12

Serbest meslek kazanç istisnası kapsamındaki heykel çalışmalarının işyeri kiralamak ve personel çalıştırmak suretiyle yapılması halinde gelir vergisi tevkifatı olup olmadığı hk.

---

 

TARİH	:	12.08.2020
SAYI	:	84098128-120.04.02[18-2017-19]-227158
KONU	:	Serbest meslek kazanç istisnası kapsamındaki heykel çalışmalarının işyeri kiralamak ve personel çalıştırmak suretiyle yapılması halinde gelir vergisi tevkifatı olup olmadığı hk.

İlgi: 20.10.2017 tarihli özelge talep formunuz.

İlgide kayıtlı özelge talep formunda, heykeltraşlık mesleği ile iştigal ettiğinizi, heykellerinizin Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından eser olarak kabul edildiğini belirterek, söz konusu çalışmalarınızın satışından elde edeceğiniz gelir dolayısıyla Gelir Vergisi Kanununun 18. maddesinde yer alan istisnadan yararlanıp yararlanamayacağınız ile kira ve sigortalı personel ödemeleriniz üzerinden gelir vergisi kesintisi yapıp yapmayacağınız hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun;

61. maddesinde , "Ücret işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir..." hükmü

65. maddesinde, "Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır.

Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır." hükmü,

18. maddesinde, "Müellif, mütercim, heykeltraş, hattat, ressam, bestekâr, bilgisayar programcısı ve mucitlerin ve bunların kanuni mirasçılarının şiir, hikaye, roman, makale, bilimsel araştırma ve incelemeleri, bilgisayar yazılımı, röportaj, karikatür, fotoğraf, film, video band, radyo ve televizyon senaryo ve oyunu gibi eserlerini gazete, dergi, bilgisayar ve internet ortamı, radyo, televizyon ve videoda yayınlamak veya kitap, CD, disket, resim, heykel ve nota halindeki eserleri ile ihtira beratlarını satmak veya bunlar üzerindeki mevcut haklarını devir ve temlik etmek veya kiralamak suretiyle elde ettikleri hasılat Gelir Vergisinden müstesnadır.

Eserlerin neşir, temsil, icra ve teşhir gibi suretlerle değerlendirilmesi karşılığında alınan bedel ve ücretler istisnaya dahildir.

Yukarıda yazılı kazançların arızî olarak elde edilmesi istisna hükmünün uygulanmasına engel teşkil etmez.

Serbest meslek kazançları istisnasının, bu Kanunun 94. maddesi uyarınca tevkif suretiyle ödenecek vergiye şümulü yoktur." hükmü

yer almaktadır.

Aynı Kanunun 86 ncı maddesinin birinci fıkrasının (1/a) bendinde, tam mükellefiyette kazanç ve iratların istisna hadleri içinde kalan kısımları için beyanname verilmeyeceği ve diğer gelirler için beyanname verilmesi halinde de bu gelirlerin beyannameye dahil edilmeyeceği hüküm altına alınmıştır.

Adı geçen Kanunun 94. maddesinin birinci fıkrasında, "Kamu idare ve müesseseleri, iktisadî kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadî işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya ziraî işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar" hükmüne yer verilmiş, aynı fıkranın (1) numaralı bendinde, hizmet erbabına ödenen ücretler ile 61. maddede yazılı olup ücret sayılan ödemelerden, 2/a bendinde, 18. madde kapsamına giren serbest meslek işleri dolayısıyla yapılan ödemelerden, 5/a bendinde ise 70. maddede yazılı mal ve hakların kiralanması karşılığı yapılan ödemelerden tevkifat yapılması öngörülmüştür. 2009/14592 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı gereğince, 18. madde kapsamına giren serbest meslek işleri dolayısıyla yapılan ödemelerden yapılacak olan tevkifat oranı % 17 olarak belirlenmiştir.

Diğer taraftan, özelge talep formu ekinde yer alan Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları Genel Müdürlüğünün … tarih ve … sayılı yazısından, heykel çalışmalarınızın 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu hükümlerine göre eser niteliği taşıdığı anlaşılmakta olup, söz konusu heykel çalışmalarınızdan dolayı elde edeceğiniz hasılata münhasır olmak üzere, Gelir Vergisi Kanununun 18. maddesinde yer alan istisnadan faydalanmanız mümkün bulunmaktadır. Ayrıca söz konusu istisna kapsamında bulunan çalışmalarınızın Gelir Vergisi Kanununun 94. maddesinin birinci fıkrasına istinaden tevkifat yapmak mecburiyetinde olanlarca satın alınması halinde, tarafınıza yapılacak ödemelerden gelir vergisi tevkifatı yapılacağı ve istisna hadleri içinde kalan bu kazançlarınız için yıllık beyanname verilmeyeceği tabiidir.

Buna göre, söz konusu çalışmalarınız dolayısıyla Gelir Vergisi Kanununun 18. maddesindeki istisnadan yararlanmanız ve bu faaliyetlerden elde edeceğiniz gelirin yıllık beyanname ile beyan edilmeyecek olması dolayısıyla, bu çalışmalarınızı icra etmek için kiralayacağınız işyeri/atölye için yapacağınız kira ödemeleri ile sigortalı personele yapılan ücret ödemeleri üzerinden herhangi bir tevkifat yapma mecburiyetiniz de bulunmamaktadır.

Bu bağlamda, yanınızda çalışan personelin, elde edeceği tevkifata tabi tutulmamış ücret gelirlerini yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edecekleri tabiidir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.