2020-06-15

399 Sayılı KHK Kapsamında Çalışan Sözleşmeli Personele Ödenen Ödül Ücretlerinin Vergilendirilmesi

---

 

TARİH	:	15.06.2020
SAYI	:	41931384-120[2019-9]-E.20799
KONU	:	399 Sayılı KHK Kapsamında Çalışan Sözleşmeli Personele Ödenen Ödül Ücretlerinin Vergilendirilmesi

İlgi: 29.01.2019 tarihli ve 17683 kayıt nolu özelge talebiniz.

İlgide kayıtlı özelge talep formunda; şirketinizde 399 Sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Personel Rejiminin Düzenlenmesi ve 233 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Bazı Maddelerinin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname kapsamında çalışan sözleşmeli personele, söz konusu Kanun Hükmünde Kararnamenin 35. maddesi gereğince bir sözleşme ücreti tutarında ödül verildiği bildirilerek, bu ödeme üzerinden, gelir vergisi kesintisinin yapılıp yapılmayacağı hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 61. maddesinde, "Ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.

Ücretin ödenek, tazminat kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez." hükmü yer almaktadır.

Aynı Kanunun 94. maddesinin birinci fıkrasında, kimlerin vergi tevkifatı yapmakla yükümlü oldukları hüküm altına alınmış olup, aynı fıkranın (1) numaralı bendinde, "Hizmet erbabına ödenen ücretler ile 61. maddede yazılı olup ücret sayılan ödemelerden (istisnadan faydalananlar hariç), 103 ve 104. maddelere göre" vergi tevkifatı yapılacağı hükmüne yer verilmiştir.

Anılanı Kanunun 29. maddesinde ise; "Teşvik gayesiyle verilen aşağıda yazılı ikramiye ve mükafatlar Gelir Vergisi'nden müstesnadır:

1. İlim ve fenni, güzel sanatları, tarımı, hayvan yetiştirilmesini ve memleket bakımından faydalı olan diğer işleri ve faaliyetleri teşvik maksadıyla verilen ikramiyeler ve mükafatlar.

..."hükmü yer almaktadır.

399 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 35. maddesinde, "Görevlerinde olağanüstü gayret göstermek suretiyle verimlilik veya karlılığı artıran veya teşebbüs ve bağlı ortaklığın faaliyetlerine yararlı buluş getiren veya büyük zararların doğmasını önlemede üstün gayret gösteren sözleşmeli personele genel müdürce bir aylık, genel müdürün teklifi üzerine yönetim kurulunca iki aylık sözleşme ücretini aşmamak üzere ödül verilebilir. Ancak bu şekilde bir takvim yılı içinde ödüllendirileceklerin sayısı teşebbüs ve bağlı ortaklıkların toplam sözleşmeli personel sayısının % 2'sinden fazla olamaz." hükmü yer almıştır.

Öte yandan, Gelir Vergisi Kanununun 29. maddesinde yer alan istisna hükmü çerçevesinde ödenen ikramiye ve mükafatlar, bir hizmet sözleşmesine bağlı olarak hizmetin başarılı bir şekilde yürütülmesinden dolayı hizmet karşılığı devamlı ödenen bir ücret olmayıp, söz konusu ödemeler, anılan maddede sayılan alanlarda yapılan çalışmalar sonucu, memleket çapında önemi haiz bir çalışma sonucunda katkıda bulunanları ödüllendirmek amacıyla yapılan bir ödemedir.

Bu hüküm ve açıklamalara göre, sözleşmeli personele verilen ödülün, Gelir Vergisi Kanununun 29. maddesinde aranılan şartları taşımadığı anlaşıldığından, gelir vergisinden istisna edilmesi mümkün olmayıp, söz konusu ödemelerin ücret sayılarak, Gelir Vergisi Kanununun 61, 63, 94, 103 ve 104. maddeleri kapsamında gelir vergisi tevkifatına tabi tutulması gerekmektedir.

Diğer taraftan, 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1. maddesinde, bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı kağıtların damga vergisine tabi olduğu, bu Kanundaki kağıtlar teriminin, yazılıp imzalanmak veya imza yerine geçen bir işaret konmak suretiyle düzenlenen ve herhangi bir hususu ispat veya belli etmek için ibraz edilebilecek olan belgeler ile elektronik imza kullanılmak suretiyle manyetik ortamda ve elektronik veri şeklinde oluşturulan belgeleri ifade ettiği; 3. maddesinde, damga vergisi mükellefinin kağıtları imza edenler olduğu hükme bağlanmıştır.

Aynı Kanuna ekli (1) sayılı tablonun "IV-Makbuzlar ve diğer kağıtlar" başlıklı bölümünün IV/l-b fıkrasında, maaş, ücret, gündelik, huzur hakkı, aidat, ihtisas zammı, ikramiye, yemek ve mesken bedeli, harcırah, tazminat vesaire gibi her ne ad ile olursa olsun hizmet karşılığı alınan paralar (avans olarak ödenenler dahil) için verilen makbuzlar ile bu paralar nakden ödenmeyerek kişiler adına açılmış veya açılacak cari hesaplara nakledildiği veya emir ve havalelerine tediye olunduğu takdirde nakli veya tediyeyi temin eden kâğıtların nispi damga vergisine tabi olduğu hükme bağlanmıştır.

Buna göre, 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede de, personele ödül olarak ödenen ücretler üzerinden kesilecek damga vergisine ilişkin herhangi bir istisna hükmü yer almadığından, ücret olarak değerlendirilen ödeme üzerinden Damga Vergisi kesintisi yapılması gerekmektedir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.