2020-04-22

Ahşap oyma kaşık, merdane ve sofra işlerinin yapımının esnaf muaflığı kapsamında değerlendirilip değerlendirilmeyeceği

---

	TARİH	:	22.04.2020
	SAYI	:	17192610-120[ÖZG-18-110]-E.62726
	KONU	:	Ahşap oyma kaşık, merdane ve sofra işlerinin yapımının esnaf muaflığı kapsamında değerlendirilip değerlendirilmeyeceği

İlgi: 04.12.2018 tarihli özelge talep formu.

İlgide kayıtlı özelge talep formunda, iş yerinizde ahşaptan kaşık, merdane, sofra vb. ürünler imal ettiğiniz belirtilerek, söz konusu faaliyetinizden dolayı esnaf muaflığından faydalanıp faydalanamayacağınız hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun "Vergiden Muaf Esnaf" başlıklı 9. maddesinde,

"Ticaret ve sanat erbabından aşağıda yazılı şekil ve suretle çalışanlar gelir vergisinden muaftır.

...

8. Bu Kanunun 47. maddesinde yazılı şartları haiz olanlardan kendi ürettikleri ürünleri satanlara münhasır olmak üzere el dokuma işleri, bakır işlemeciliği, çini ve çömlek yapımı, sedef kakma ve ahşap oyma işleri, kaşıkçılık, bastonculuk, semercilik, yazmacılık, yorgancılık, keçecilik, lüle ve oltu taşı işçiliği, çarıkçılık, yemenicilik, oyacılık ve bunlar gibi geleneksel, kültürel, sanatsal değeri olan ve kaybolmaya yüz tutan meslek kollarında faaliyette bulunanlar;

…

Ticari, zirai veya mesleki kazancı dolayısı ile gerçek usulde Gelir Vergisine tabi olanlar ile yukarıda sayılan işleri Gelir ve Kurumlar Vergisi mükelleflerine bağlılık arz edecek şekilde yapanlar esnaf muaflığından faydalanamazlar.

...

Bu muaflığın Gelir Vergisi Kanununun 94. maddesi uyarınca tevkif suretiyle kesilen vergiye şümulü yoktur."

hükmüne yer verilmiştir.

Aynı Kanunun 94. maddesinde nakden veya hesaben yaptığı ödemelerden vergi tevkifatı yapmak zorunda olanlar ile tevkifata tabi tutulacak ödemeler belirtilmiş olup, aynı maddenin birinci fıkrasının (13/a) numaralı bendinde, 9. maddenin birinci fıkrasının (6) ve (8) numaralı bentlerinde yer alan emtia bedelleri veya bu emtianın imalinde ödenen hizmet bedelleri üzerinden (2012/3322 sayılı B.K.K. uyarınca) % 2 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılacağı belirtilmiştir.

Konuya ilişkin olarak yayımlanan 283 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinin "2.2. Geleneksel, kültürel, sanatsal değeri olduğu ve kaybolmaya yüz tuttuğu belirlenen meslek kollarında faaliyette bulunanlarla ilgili esnaf muaflığının kapsamı" başlıklı bölümünde, "Gelir Vergisi Kanununun 9. maddesinin birinci fıkrasına 6322 sayılı Kanunla eklenen (8) numaralı bent hükmü uyarınca;

El dokuma işleri, bakır işlemeciliği, çini ve çömlek yapımı, sedef kakma ve ahşap oyma işleri, kaşıkçılık, bastonculuk, semercilik, yazmacılık, yorgancılık, keçecilik, lüle ve oltu taşı işçiliği, çarıkçılık, yemenicilik, oyacılık ve bunlar gibi geleneksel, kültürel, sanatsal değeri olan ve kaybolmaya yüz tutan meslek kollarında faaliyette bulunanlar esnaf muaflığından yararlanacaklardır.

Anılan meslek kollarında faaliyette bulunanların söz konusu muafiyetten yararlanabilmeleri için Gelir Vergisi Kanununun 47. maddesinde yazılı basit usule tabi olmanın genel şartlarını topluca taşımaları ve münhasıran kendi ürettikleri ürünleri satmak suretiyle faaliyette bulunmaları gerekmektedir.

Öte yandan, söz konusu meslek kollarında; devamlı veya arızi olarak, işyeri açılarak, motorlu araç kullanılarak, yardımcı işçi veya çırak çalıştırılarak faaliyette bulunulması muafiyetten yararlanmaya engel teşkil etmeyecektir." açıklamalarına yer verilmiştir.

Diğer taraftan, Gelir Vergisi Kanununun 9. maddesinin 8 numaralı bendi ile getirilen muafiyet hükmü ile geleneksel, kültürel, sanatsal değeri olan ve kaybolmaya yüz tutan meslek kollarında faaliyette bulunan küçük esnafın korunması amaçlanmıştır.

Dolayısıyla, yapılan faaliyetin;

• Seri üretime imkan sağlayacak şekilde ticari bir organizasyon içinde yapılması,

• Sanayi tipi makine ve aletler kullanılarak yürütülmesi,

• Üretimin işçi ve usta vasıtasıyla yapılması (mesleğin devamı veya zorunlu nedenlerle işinde yardımcı işçi ve çırak kullanılması hariç),

• Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine bağlılık arz edecek şekilde yapılması,

• Başka bir faaliyetinden dolayı ticarî, ziraî veya meslekî kazancı dolayısıyla gerçek usulde gelir vergisine tâbi olunması,

hallerinde, Gelir Vergisi Kanununun 9. maddesinin 8 numaralı bendinde yer alan muafiyet hükmünden faydalanılamayacaktır.

Öte yandan, konuya ilişkin olarak … Vergi Dairesi Müdürlüğü tarafından yapılan yoklama fişinin tetkikinden, işyerinizde 1 adet bıçkı (kırklık) makinesi, planya (otuzluk) makinesi, ağaç torna makinesi bulunduğu, ağaçtan beşik, mobilya türü çekmeceli çocuk karyolası ve mutfak araç gereçleri ile benzeri ürünler yaptığınız, başkasına ait ürün satışınızın olmadığı, günlük 15 adet seri ağaç ürünü yapma kapasitesine sahip olduğunuz, işyerinde sanayi tipi elektrik kullanıldığı hususlarının tespit edildiği anlaşılmıştır.

Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, sanayi tipi makine ve alet kullanmak suretiyle yaptığınız ve seri üretim seklinde yürütülen ahşap kaşık, merdane, sofra ve benzeri yapım faaliyetiniz, Gelir Vergisi Kanununun 9. maddesinin birinci fıkrasının (8) numaralı bendin kapsamında değerlendirilemeyeceğinden, söz konusu faaliyetinizden dolayı esnaf muaflığından faydalanmanız mümkün bulunmamaktadır.

Bilgi edinilmesini rica ederim.