2020-01-20

Sosyal medyada paylaşım yaparak kapıda ödeme sistemi ile kozmetik ürünü satışının esnaf muaflığı kapsamında olup olmadığı

---

	TARİH	:	20.01.2020
	SAYI	:	85373914-120.01.03[40.01.89]-11402
	KONU	:	Sosyal medyada paylaşım yaparak kapıda ödeme sistemi ile kozmetik ürünü satışının esnaf muaflığı kapsamında olup olmadığı

İlgi: 18.07.2017 tarih ve 130086 sayılı özelge talep formunuz.

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, Facebook ya da Instagram sayfanızda paylaşım yaparak kapıda ödeme sistemi ile kozmetik ürünü satışı yapmanız halinde, esnaf muaflığından faydalanıp faydalanamayacağınız hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun;

9. maddesinde; "Ticaret ve sanat erbabından aşağıda yazılı şekil ve suretle çalışanlar gelir vergisinden muaftır.

1. Motorlu nakil vasıtaları kullanmamak şartı ile gezici olarak veya bir iş yeri açmaksızın perakende ticaret ile iştigal edenler (Giyim eşyalarıyla zati ve süs eşyaları, değeri yüksek olan ev eşyaları ile pazar takibi suretiyle gıda, bakkaliye ve temizlik maddelerini ve sabit iş yerlerinin önünde sergi açmak suretiyle o iş yerlerinde satışı yapılan aynı neviden malları satanlar hariç)

....

Ticarî, ziraî veya meslekî kazancı dolayısı ile gerçek usûlde Gelir Vergisine tâbi olanlar ile yukarıda sayılan işleri Gelir ve Kurumlar Vergisi mükelleflerine bağlılık arz edecek şekilde yapanlar esnaf muaflığından faydalanamazlar.

....

Bir işyeri açmaksızın münhasıran gezici olarak, milli piyango bileti satanlar ile 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanuna göre gerçek ve tüzel kişilerin mallarını iş akdi ile bağlı olmaksızın bunlar adına kapı kapı dolaşmak suretiyle tüketiciye satanlar yukarıdaki şartlarla sınırlı olmaksızın gelir vergisinden muaftır.

…

Bu muaflığın, 94. madde uyarınca tevkif suretiyle kesilen vergiye şümulü yoktur." hükmüne,

37. maddesinde, "Her türlü ticari ve sınai faaliyetten doğan kazançlar ticari kazançtır." hükmüne,

46 ncı maddesinde; "47 ve 48. maddelerde yazılı şartları topluca haiz olanların ticari kazançları basit usulde tespit olunur." hükmüne

yer verilmiştir.

Ayrıca, aynı Kanunun "Basit Usulün Hududu" başlıklı 51. maddesinde, basit usulden faydalanamayacak mükellefler sayılmış olup, anılan maddenin 12. bendinin verdiği yetkiye istinaden çıkartılan 12.01.1995 tarih ve 95/6430 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile büyükşehir belediyesi olan illerin (Erzurum, Diyarbakır, Sakarya ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu ile büyükşehir belediyesi sınırları içerisine alınan yerlerden, yeni bağlanan mahallelerle birlikte 2000 yılı genel nüfus sayımındaki nüfusu 30.000'den az olan yerler ile 12.11.2012 tarihli ve 6360 sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun kapsamında büyükşehir belediyesi kurulan ve büyükşehir belediyesi sınırları içerisine alınan yerler hariç) mücavir alan sınırları dahil olmak üzere büyükşehir belediye sınırları dahilinde her türlü emtia alım-satımı ile uğraşanlar, 01.01.1995 tarihinden itibaren gerçek usulde vergilendirme kapsamına alınmıştır.

Aynı Kanunun 94. maddesinde ise, "Kamu idare ve müesseseleri, iktisadî kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadî işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya ziraî işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar.

1. Hizmet erbabına ödenen ücretler ile 61. maddede yazılı olup ücret sayılan ödemelerden (istisnadan faydalananlar hariç), 103 ve 104. maddelere göre,

…

10. b. 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanuna göre gerçek ve tüzel kişilerin mallarını iş akdi ile bağlı olmaksızın bunlar adına kapı kapı dolaşmak suretiyle tüketiciye satanlara bu faaliyetleriyle ilgili olarak yapılan komisyon, prim ve benzeri ödemelerden (2009/14592 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca) % 20,

...

13.Esnaf muaflığından yararlananlara mal ve hizmet alımları karşılığında yapılan ödemelerden (2009/14592 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca),

…

c. Mal alımları için %5

d. Diğer hizmet alımları (""a" "b" ve "c" alt bentleri hariç olmak üzere mal ve hizmet bedelinin ayrılamaması hali de bu kapsamdadır) için %10" oranında gelir vergisi tevkifatı yapılması hükme bağlanmıştır.

Diğer taraftan, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 156 ncı maddesinde işyeri; ticari, sınai, zirai ve mesleki faaliyette iş yeri; mağaza, yazıhane, idarehane, muayenehane, imalathane şube, depo, otel, kahvehane, eğlence ve spor yerleri, tarla, bağ, bahçe, çiftlik, hayvancılık tesisleri, dalyan ve voli mahalleri, madenler, taş ocakları, inşaat şantiyeleri, vapur büfeleri gibi ticari, sınai, zirai veya mesleki bir faaliyetin icrasına tahsis edilen veya bu faaliyetlerde kullanılan yer olarak tarif edilmiştir.

Madde hükmünden de anlaşılacağı üzere, işyerinin tanımı yapılırken, ticari, sınai, zirai ve mesleki faaliyetin yapılması ve yürütülmesinde kullanılan yerlerin neler olabileceği nitelenmiş ve tanımda belirtilen yerlerle sınırlandırılmamıştır. Bu nedenle, elektronik ortamda yapılan bu tür faaliyetler için iletişim amacıyla kullanılan yerin işyeri olarak kabul edilmesi gerekmektedir.

Ayrıca, Ticaret Bakanlığınca yayımlanan, İşyeri Dışında Kurulan Sözleşmeler Yönetmeliğinde doğrudan satış yapacaklarda aranılacak nitelikler, doğrudan satışlara ilişkin usul ve esasları belirlenmiştir.

Bu kapsamda, yapmış olduğunuz faaliyetin ve satışını yaptığınız ürünlerin 07.11.2013 tarihli ve 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ve bu Kanuna dayanılarak çıkartılan Yönetmelik kapsamında, iş yeri dışında kurulan sözleşmeler kapsamında yapılan bir satış olarak değerlendirilip değerlendirilmediğinin Ticaret Bakanlığınca belirlenmesi gerekmektedir.

Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalar uyarınca;

• 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanuna göre gerçek ve tüzel kişilerin mallarını iş akdi ile bağlı olmaksızın bunlar adına iş yeri dışında kurulan sözleşmeler kapsamında satmanız halinde Gelir Vergisi Kanununun 9. maddesi uyarınca esnaf muaflığından yararlanmanız mümkün olup elde edeceğiniz komisyon, prim ve benzeri ödemeler üzerinden satıcılar tarafından, aynı Kanunun 94. maddesinin (10-b) bendi uyarınca %20 oranında gelir vergisi tevkifatının yapılması gerekmektedir.

• Satışını yaptığınız ürünleri iş akdi ile bağlı olmadan kendi adınıza satın alarak, motorlu nakil vasıtaları kullanmamak şartı ile gezici olarak veya bir işyeri açmaksızın perakende olarak satmanız halinde, Gelir Vergisi Kanununun 9/1. bendi kapsamında esnaf muaflığından yararlanmanız mümkündür.

• Kendi adınıza satın aldığınız ürünleri, Facebook ya da Instagram sayfasında paylaşım yaparak satmanız halinde, satış yaptığınız internet ortamının işyeri tanımı kapsamına girmesi nedeniyle esnaf muaflığından yararlanmanız mümkün bulunmamakta olup, internet üzerinden yaptığınız alım satım faaliyetinin büyükşehirler dahil tüm ülke genelini kapsayacağından 95/6430 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına göre gerçek usulde vergilendirilmeniz gerekmektedir.

• Söz konusu ürünlerin satışının iş akdine bağlı olarak yapmanız halinde, elde edilen komisyon, prim ve benzeri gelirlerin tamamının ise ücret kabul edilerek, Gelir Vergisi Kanununun 61, 94, 103 ve 104. maddeleri kapsamında vergilendirilmesi gerekmektedir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.