2020-01-16

Ticari Plakaların Elden Çıkarılmasından Doğan Kazançların Vergisel Açıdan Değerlendirilmesi

---

 

TARİH	:	16.01.2020
SAYI	:	11355271-120.01[80-2019/11]-E.2776
KONU	:	Ticari Plakaların Elden Çıkarılmasından Doğan Kazançların Vergisel Açıdan Değerlendirilmesi

İlgi: 02.05.2019 kayıt tarihli Özelge Talep Formunuz.

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda; ticari kazanç yönünden gerçek usulde gelir vergisi mükellefi olduğunuzu belirterek noterde yapacağınız ticari plaka satışının harca tabi tutulup tutulmayacağı ve plaka satışından kaynaklanan gelirinizin hangi esaslara göre vergilendirileceği hususunda Başkanlığımız görüşünün talep edildiği anlaşılmıştır.

I. GELİR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN:

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 37. maddesinde, her türlü ticari ve sınaî faaliyetlerden doğan kazançların ticari kazanç olduğu hükmüne yer verilmiş olup aynı Kanunun 38. maddesinde, "Bilanço esasına göre ticari kazanç, teşebbüsteki öz sermayenin hesap dönemi sonunda ve başındaki değerleri arasındaki müspet farktır. Bu dönem zarfında sahip veya sahiplerce:

1.İşletmeye ilave olunan değerler bu farktan indirilir;

2.İşletmeden çekilen değerler ise farka ilave olunur.

..."

hükmüne yer verilmiştir.

Yine aynı Kanunun 39. maddesinde, işletme hesabı esasına göre ticari kazancın bir hesap dönemi içinde elde edilen hâsılat ile giderler arasındaki müspet fark olduğu, elde edilen hâsılatın, tahsil olunan paralarla tahakkuk eden alacakları, giderlerin ise tediye olunan ve borçlanılan meblağları ifade ettiği hükmü yer almıştır.

Anılan Kanunun "Değer Artışı Kazançları" başlıklı mükerrer 80. maddesinin üçüncü fıkrasında "Taksi, dolmuş, minibüs ve umum servis araçlarına ait ticari plakaların elden çıkarılmasından doğan kazançların tamamı ile bir takvim yılında elde edilen değer artışı kazancının, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılmasından sağlananlar hariç, 14.800 Türk Lirası gelir vergisinden müstesnadır." hükmü yer almaktadır.

Bu hüküm ve açıklamalara göre, 23.03.2016 tarihinden itibaren "Şehir içi, banliyö ve kırsal alanlarda kara yolu ile personel, öğrenci vb. grup taşımacılığı" faaliyetinden dolayı gerçek usulde ticari kazanç mükellefi olmanız nedeniyle, söz konusu devir işleminden elde edilen gelirin ticari kazancınıza dahil edilerek vergilendirilmesi gerekmekte olup, Kanunun mükerrer 80. maddesinde belirtilen değer artış kazancı istisnasından yararlanmanız mümkün bulunmamaktadır.

ll. HARÇLAR KANUNU YÖNÜNDEN:

492 sayılı Harçlar Kanununun 38. maddesinin birinci fıkrasında, noter işlemlerinden bu kanuna bağlı (2) sayılı tarifede yazılı olanların noter harçlarına tabi olduğu; 41. maddesinde, noter harçlarının (2) sayılı tarifede yazılı işlemlerden değer veya ağırlık ölçüsüne göre nispi, işlemin nevi ve mahiyetine göre maktu esas üzerinden alınacağı hükme bağlanmış, Kanunun 42. maddesinde ise "Değer veya ağırlık ölçüsüne göre harca tabi işlemlerde (2) sayılı tarifede yazılı değer veya ağırlık esastır.

Menkul ve gayrimenkul mallar hakkında alım, satım, taahhüt ve rehinle ilgili her nevi mukavele, senet ve kağıtlarda değer gösterilmesi mecburidir. Rehin bordroları ile kamu idarelerine verilmek üzere ilgili mevzuatla belirlenen kurallara uyulacağına ilişkin olarak düzenlenen taahhütnameler hakkında bu hüküm uygulanmaz."

hükmüne yer verilmiştir.

29.03.2018 tarihli ve 7104 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu ve Bazı Kanunlar ile 178 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 21. maddesi ile 492 sayılı Kanuna bağlı (2) sayılı tarifenin "I. Değer veya ağırlık üzerinden alınan nispi harçlar: " başlıklı bölümünün (1) numaralı fıkrasına son paragraftan önce gelmek üzere eklenen paragrafta, "Taksi, dolmuş, minibüs ve umum servis araçlarına ait ticari plakaların devrine ilişkin işlemlerde, alım satım bedeli üzerinden (Alınacak harcın miktarında, bu fıkrada yer alan üst sınır dikkate alınmaz.) (Binde 30)" nispetinde harç alınacağı hüküm altına alınmıştır.

Buna göre, ticari plakanın devrine ilişkin işlemlerde, 492 sayılı Kanuna bağlı (2) sayılı tarifenin "I. Değer veya ağırlık üzerinden alınan nispi harçlar: " başlıklı bölümünün (1) numaralı fıkrasına göre plakanın alım satım bedeli üzerinden binde 30 nispetinde noter harcı alınması gerekmektedir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.