2021-05-20

Deniz botu alımına ilişkin olarak yapılacak hakediş ödemelerinde damga vergisi istisnası

---

	TARİH	:	20.05.2021
	SAYI	:	66813766-155[2-2020/26]-173402
	KONU	:	Deniz botu alımına ilişkin olarak yapılacak hakediş ödemelerinde damga vergisi istisnası

İlgide kayıtlı yazınız ve eklerinin incelenmesinden, Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından ihalesi yapılan "… Hizmet Botu Alım İşi"ne ilişkin olarak adı geçen İdareyle …/…/2019 tarihinde sözleşme imzalandığı belirtilerek, 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa ekli (2) sayılı tablonun IV/49 numaralı fıkrası kapsamında, sözleşmeye istinaden ihale kararı, sözleşme ve adı geçen Kurum tarafından şirketinize yapılacak hakediş ödemelerinin, damga vergisinden istisna edilip edilmeyeceği hususunda Başkanlığımız görüşünün talep edildiği anlaşılmıştır.

488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1. maddesinde, bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı kağıtların damga vergisine tabi olduğu; 3. maddesinde, damga vergisi mükellefinin kağıtları imza edenler olduğu, resmi dairelerle kişiler arasındaki işlemlere ait kağıtların damga vergisini kişilerin ödeyeceği; 8. maddesinde, bu Kanunda yazılı resmi daireden maksadın, genel ve özel bütçeli idarelerle, il özel idareleri, belediyeler ve köyler olduğu, bu dairelere bağlı olup ayrı tüzel kişiliği bulunan iktisadi işletmelerin resmi daire sayılmayacağı, 9. maddesinde ise, bu Kanuna ekli (2) sayılı tabloda yazılı kağıtların damga vergisinden müstesna olduğu hüküm altına alınmıştır.

Anılan Kanuna ekli (1) sayılı tablonun "I-Akitlerle ilgili kâğıtlar" başlıklı bölümünün A/9 fıkrasında, resmi dairelerin mal ve hizmet alımlarına ilişkin yaptıkları ihalelerde, ihaleyi yapan idare ile düzenlenen sözleşmelerin; "II. Kararlar ve mazbatalar" başlıklı bölümünün 2. maddesinde, İhale Kanunlarına tabi olan veya olmayan resmi daire ve kamu tüzel kişiliğini haiz kurumların her türlü ihale kararlarının; "IV.Makbuzlar ve diğer kağıtlar" başlıklı bölümünün 1/a fıkrasında da, resmi daireler tarafından yapılan mal ve hizmet alımlarına ilişkin ödemeler (avans olarak yapılanlar dahil) nedeniyle, kişiler tarafından resmi dairelere verilen ve belli parayı ihtiva eden makbuz ve ibra senetleri ile bu ödemelerin resmi daireler nam ve hesabına, kişiler adına açılmış veya açılacak hesaplara nakledilmesini veya emir ve havalelerine tediyesini temin eden kağıtların nispi damga vergisine tabi olduğu hükme bağlanmıştır.

Aynı Kanuna ekli (2) sayılı tablonun "IV-Ticari ve medeni işlerle ilgili kağıtlar" başlıklı bölümünün (49) numaralı fıkrasında ise, her türlü gemi, yat ve diğer su araçlarının inşası, yenileme ve dönüşümü ile bakım ve onarımına ilişkin düzenlenen kağıtların damga vergisinden istisna olacağı hükmüne yer verilmiştir.

Konuyla ilgili olarak, 29.09.2016 tarihli ve 29842 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 60 Seri No.lu Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliğinin "İstisnalara ilişkin düzenlemeler" başlıklı 9. maddesinin (11) numaralı fıkrasının (f) bendinde, "(49) numaralı fıkra kapsamında; ülkemiz tersanelerinde her türlü gemi, yat ve diğer su araçlarının inşası, yenileme ve dönüşümü ile bakım ve onarımına ilişkin düzenlenen kağıtlara damga vergisi istisnası uygulanacaktır." açıklamalarına yer verilmiştir.

Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde, 6728 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden itibaren ülkemiz tersanelerinde her türlü gemi, yat ve diğer su araçlarının inşası, yenileme ve dönüşümü ile bakım ve onarımına ilişkin düzenlenen kağıtlara damga vergisi istisnası uygulanması mümkün olup, bunun dışındaki kağıtlara söz konusu istisnanın uygulanması mümkün değildir.

Diğer taraftan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 4. maddesinde, Kanunun uygulanmasındaki tanımlara yer verilmiş olup, mal tanımının, satın alınan her türlü ihtiyaç maddeleri ile taşınır ve taşınmaz mal ve hakları ihtiva ettiği hüküm altına alınmıştır.

04.03.2009 tarihli ve 27159 sayılı mükerrer Resmî Gazete'de yayımlanan Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 3. maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinde, 4734 sayılı Kanunun 4. maddesinde yapılan tanımlamalara ek olarak "Özel imalat"ın, "Piyasada hazır halde alınıp satılmayan, projelendirme veya bir talep üzerine üretimi yapılacak olan, özel ihtisas ve üretim tekniği gerektiren işleri," ifade edeceği; 7. maddesinin dördüncü fıkrasında ise "Özel imalat süreci gerektiren mal alımı ihalelerinde; işçilik, malzeme ve alımla ilgili diğer hususlar dikkate alınarak yaklaşık maliyet hesaplanır. İdare tarafından ihale konusu malın üretimi için yükleniciye verilecek malzeme ve ekipmanlar yaklaşık maliyetin hesaplanmasında dikkate alınmaz." açıklamalarına yer verilmiştir.

Öte yandan, 07.11.2015 tarihli ve 29525 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Gemi ve Su Araçlarının İnşa, Tadilat ve Bakım-Onarım Yönetmeliğinin 5. maddesinin (1) numaralı fıkrasında, yurt içinde veya serbest bölgelerde yeni inşa veya tadilat yapılacak Türk Bayraklı olan gemi ve su araçlarından;

a. Tam boyu 12 metre ve üzerindeki,

b. Boyuna bakılmaksızın yolcu kapasitesi 12 kişiden fazla olan,

c. Tam boyu 12 metreden küçük olup, tadilat sonucunda tam boyu 12 metre ve üzerine çıkan,

ç. Kapasite artırımı sonucunda yolcu kapasitesi 12 kişiyi geçen,

gemi ve su araçlarının inşa veya tadilatına başlamak için, gemi ve su aracı sahibi veya temsilcisinin, Liman Başkanlığından izin alacağı; aynı maddenin (3) numaralı fıkrasında ise tüm gemi ve su araçlarının inşa ve tadilatlarının tesiste yapılacağı ve bilgileri tesis sahibi veya temsilcisi tarafından Gemi Sanayi Veri Tabanı Programı (GSVP)'ye girileceği, askeri tesiste yapılan sivil gemi ve su araçlarına ait bilgilerin Liman Başkanlığına bildirileceği ve GSVP'ye girişlerinin Liman Başkanlığı tarafından yapılacağı hususları belirlenmiştir.

Buna göre, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa göre, özel imalat gerektiren işlerin mal alım yöntemi ile ihale edilebildiği dikkate alındığında, Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından … ihale kayıt numarasıyla ihale edilen "… Hizmet Botu Alımı" işinin, şirketiniz tarafından inşa edilmek suretiyle satışına ilişkin olduğunun ve özel imalat gerektirdiğinin ihale makamından, inşa izinlerinin firmanız adına düzenlendiğinin yetkili izin kuruluşundan alınacak bir yazı ile tevsiki koşuluyla, söz konusu işe ilişkin ihale kararı, sözleşme ve hakediş ödemeleri nedeniyle düzenlenecek kağıtlara, 488 sayılı Kanuna ekli (2) sayılı tablonun IV/49 fıkrası uyarınca damga vergisi istisnası uygulanması mümkün bulunmaktadır.

Bilgi edinilmesini rica ederim.