2020-12-11

İŞVERENLERİN SGK BORÇLARININ YAPILANDIRILMASINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR

---

7256 sayılı “ Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının yanı sıra Sosyal Güvenlik Kurumuna olan prim ve diğer alacakların, gecikme cezası ve gecikme zammı yerine çok daha düşük olan Yİ-ÜFE (enflasyon oranları) üzerinden hesaplanacak faiziyle birlikte peşin veya 18 aya kadar taksitler halinde ödenmesine imkan sağlanmıştır.

Hizmet akdine tabi sigortalı çalıştıran işverenlerce SGK’ya olan borçların yapılandırılması sırasında dikkat edilecek hususlar aşağıda SORU-CEVAP şeklinde açıklanmıştır.

Soru- SGK Borçlarının yapılandırma işlemleri hangi süreler zarfında ve nasıl yapılır?

Yapılandırma başvuruları 31/12/2020 tarihine kadar SGK web sitesinden “E-SGK” - “ İşveren Sistemi” - “Yapılandırma”  seçenekleri işaretlenerek erişilen  “7256 SAYILI YAPILANDIRMA İŞLEMLERİ” uygulaması vasıtasıyla yapılır. İşyerinin gayrı faal olması veya e-Bildirge şifresinin pasif hale gelmiş olması nedeniyle elektronik ortamda başvuru yapılamadığı durumlarda, başvurular SGK’nın 2020/35 sayılı Genelgesinin Ek-1.a da yer alan başvuru formu doldurulup imzalanarak, iadeli taahhütlü postaya verilmek suretiyle en geç 31/12/2020 tarihine kadar işyerinin bağlı bulunduğu sosyal güvenlik merkezine gönderilmelidir.

Soru- Başvuru işyeri bazında mı işveren bazında mı yapılacak?

Başvurular SGK’da kayıtlı her işyeri dosyası için ayrı ayrı yapılmalıdır. Birden fazla işyeri bulunan işverenlerce sadece bir işyerinden dolayı yapılandırmaya başvurulmuş ise 1/3/2021 tarihine kadar başvuruda bulunduğu işyerine ait başvuru formu ile birlikte, diğer işyerlerinin bağlı bulunduğu SGM’lere müracaat edilmesi halinde, diğer işyerleri için de başvuruda bulunulmuş kabul edilmektedir.

Soru-Şirket ortakları kendi hisselerine düşen borçları yapılandırabilir mi?

Şirket ortakları ve şirketten ayrılmış şirket müdürleri kendi hisselerine/sürelerine isabet borçları yapılandırabilirler. Bu durumda başvuru işlemleri elden veya posta kanalıyla yapılmalıdır.

Soru-Ödeme şekli nasıl belirlenir?

Ödeme şekli başvuru sırasında beyan edilir. Başvuru sırasında, yapılacak ödemenin peşin veya 6-9-12-18 taksit olduğu yönünde, her bir borç türü (sigorta primi, işsizlik sigortası, primi, idari para cezası, damga vergisi, eğitime katkı payı, özel işlem vergisi) yönünden tercihte bulunulmalıdır.

Soru-Peşin ödemede sağlanan avantaj nedir?

Peşin ödemelerde Yİ-ÜFE oranları üzerinden hesaplanan gecikme faizinin % 90’ı silinerek yalnızca %10’u ödeneceği gibi taksitlendirme farkı da ödenmemektedir. Özellikle ödeme vadesi eski olan borçlar yönünden gecikme faizinin %90’ının silinmesi nedeniyle imkanlar doğrultusunda peşin ödeme seçeneğinin tercih edilmesi önerilmektedir.

Soru- Başvuru işlemleri nasıl tamamlanmalıdır?

İşyerine ilişkin adres ve irtibat numaraları sisteme girildikten sonra “Başvuru Yap” sekmesine basılmalı ve başvurunun yapılıp işlemlerin tamamlandığı yönünde uyarı mesajı alınmalıdır.

Soru- Başvuru sonrasında ödeme planına nasıl ulaşılır?

Başvuru işlemleri elektronik ortamda yapıldıktan sonra başvuru ilgili sosyal güvenlik merkezindeki personelin ekranına düşürülmekte, ilgili personel tarafından yapılandırma işlemlerinin tamamlanmasının ardından ödeme planı aynı ekranda yer alan “ÖDEME PLAN BİLGİLERİ” menüsü vasıtasıyla görüntülenmektedir. Başvuruların elden veya posta yoluyla yapılması halinde ödeme planları SGK tarafından posta yoluyla ulaştırılmakta veya elden alınmaktadır.

Soru- Yapılandırma kapsamına hangi borçlar girmektedir?

Yapılandırma kapsamına 2020/Ağustos ve önceki dönemlere ilişkin sigorta primi ve işsizlik sigortası borçları ile 31/8/2020 tarihinde işlenmiş fiillere ilişkin olup 15/12/2020 ve öncesinde tebliğ edilmiş idari para cezası borçları girmektedir.

Soru-İdari para cezası borçlarının yapılandırılmasında ceza aslından indirim yapılır mı?

 İdari para cezalarının yapılandırılmasında ceza tutarının % 50’si silinmekte, kalan % 50’si Yİ-ÜFE oranları üzerinden güncellenmektedir.

Soru- İdari para cezalarının yapılandırma kapsamına alınmasında koşul nedir?

İdari para cezalarının yapılandırma kapsamına alınabilmesi için, idari para cezasına konu fiilin 31/8/2020 tarihinden önce işlenmiş olması ve en geç 15/12/2020 tarihine kadar tebliğ edilmiş olması gerekir.

Soru- Henüz tebliğ edilmemiş idari para cezaları için ne yapılabilir?

Sosyal Güvenlik Kurumunca sisteme girildiği halde henüz tebliğ edilmemiş idari para cezaları, e-Bildirge uygulamasından “İşveren Borç Görüntüleme” sekmesi vasıtasıyla GZ işlenmemiş şekliyle görüntülenmektedir. Bu şekilde GZ işlenmemiş idari para cezalarının fiil tarihinin 31/8/2020 tarihinden önceki bir süreye ilişkin olması halinde 15/12/2020 tarihine kadar ilgili Sosyal Güvenlik Merkezine müracaat edilerek, ceza elden tebliğ edilmelidir.

31/8/2020 tarihinden önce süresi dışında yapılmış bir bildirim olmasına rağmen henüz sisteme girilmemiş olan bir idari para cezası olduğu biliniyorsa, bu durumda ilgili memur ile görüşerek sisteme girilmesi sağlanmalı ve idari para cezası tebliğ edilmelidir.

Soru- Yeni tebliğ edilen idari para cezalarından dolayı cari ayda teşvikli bildirge gönderilemediği durumlarda ne yapılmalı?

 31/8/2020 tarihinden önceki sürelere ilişkin yeni tebliğ edilen idari para cezalarından dolayı yapılandırmaya başvurulması halinde, ödeme planı oluşmadan cari ayda teşvikli bildirge gönderilmesi mümkün bulunmamaktadır. Bu nedenle cari aya ilişkin teşvikli bildirgelerin idari para cezalarının ödenmesi gereken 15 günlük süre dolmadan gönderilmesi veya idari para cezalarının 15 günlük süre dolmadan % 25 indirimli olarak ödenerek, yapılan ödemenin yapılandırılacak İPC borcuna mahsup edilmesinin istenilmesi ya da ilgili SGK personeli ile görüşülerek ödeme planlarının bir an evvel oluşturulması sağlanmalıdır.

Soru- Süresi dışında SGK’ya verilen ve henüz işleme alınmamış aylık prim ve hizmetlerinden kaynaklanan prim borçları yapılandırmaya nasıl dahil edilir?

Daha önce süresi dışında verilmiş ve doğruluğunun tespiti için denetim ve kontrolle görevli memurların incelemesine sevk edilmiş aylık prim ve hizmet belgelerinden dolayı tahakkuk edecek borçların yapılandırma kapsamına dahil edilebilmesi için ilgili Sosyal Güvenlik Merkezine sözkonusu belgelerin tahakkuk kısmının inceleme sonucu beklenilmeksizin işleme alınması hususunda dilekçeyle başvuruda bulunmalıdır.

Soru-Yersiz yararlanılmış prim teşvikleri varsa ne yapılmalı?

Yersiz yararlanılmış prim teşvikleri olmasına rağmen evvelce iptal/ek bildirgeler gönderilmemiş ise, öncelikle yapılandırma başvurusunda bulunulmalı, sonrasında iptal/ek bildirgeler e-Bildirge V2 uygulamasından gönderilmelidir.

Soru- Yapılandırmaya başvurulduktan sonra prim teşviklerinden yararlanılabilir mi?

Ödeme vadesi geçmiş prim ve idari para cezası borcunun bulunmaması koşulunun arandığı prim teşviklerinden yararlanılabilmesi için 2020/Ağustos veya önceki dönem borçlarının yapılandırılarak ödeme planlarının oluşturulmuş olması ve 2020/Eylül ve sonraki dönemlere ilişkin borçların ödenmesi ya da 6183/48. madde uyarınca tecil ve taksitlendirme talebinde bulunulması gerekir.

Soru-Peşin ödeme başvurusunda bulunulması halinde borçların son ödeme tarihi nedir?

Peşin ödeme başvurusunda bulunulması halinde, yapılandırılan borcun tamamının 1/3/2021 tarihine kadar ödenmesi gerekir. Borcun bu süre içinde ödenmemesi halinde 31/3/2021 tarihine kadar 6183/51. maddeye göre hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi mümkün bulunmaktadır. Borcun 31/3/2021 tarihine kadar hesaplanacak geç ödeme zammıyla birlikte ödenmemesi halinde yapılandırma hükümlerinden yararlanma hakkı kaybedilir.

Soru- Peşin ödeme başvurusunda bulunduktan sonra ödeme şekli, taksitle ödeme şekline çevrilebilir mi?

 Peşin ödeme başvurusunda bulunan işverenler, 1/3/2021 tarihine kadar ilgili sosyal güvenlik merkezine müracaat etmeleri kaydıyla peşin ödeme başvurularını taksitle ödeme başvurusuna çevirebilirler.

Soru-Taksitle ödeme başvurusunda bulunulması halinde taksitlerin eksik veya süresi dışında ödenmesinin yaptırımı nedir?

Taksitle ödeme başvurusunda bulunan işverenler ilk taksiti süresi içinde ve eksiksiz ödememeleri halinde yapılandırma hükümlerinden yararlanma hakkını kaybederler. Ayrıca ilk iki taksit dışında, bir takvim yılı içinde üç taksiti ödememeleri veya eksik ödemeleri ya da süresi dışında ödemeleri halinde yapılandırma hakkını kaybederler.

Soru- Taksitlerin geç ödenmesi ihlal nedeni sayılır mı?

Süresi dışında ödenen taksitler de ödenmemiş veya eksik ödenen taksitler gibi ihlal nedeni sayılır.

Soru-Ödenmeyen veya eksik ödenen taksitler en geç hangi tarihe kadar ödenmelidir?

Bir takvim yılı içinde ikiden fazla olmamak kaydıyla ödenmeyen veya eksik ödenen taksitlerin en geç son taksit süresini izleyen ayın sonuna kadar geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi gerekir.

Soru-Yapılandırma süresi içinde tahakkuk edecek cari ay primlerinin ödeme yükümlülüğü var mı?

Taksit ödeme süresi içinde cari ayların prim borçları ödenmemiş olsa bile yapılandırma işlemi bozulmaz. Ancak ödenmeyen cari ay primlerinden dolayı 6183 sayılı Kanun gereği icra takibine geçileceği göz önünde bulundurulmalıdır.

Soru- Başvuru ve ödeme süresi uzatılabilir mi?

Sayın Cumhurbaşkanımızın kararları doğrultusunda yapılandırmaya başvuru süresi ve ilk taksit ödeme süresi bir ay uzatılabilir.

Soru-Yapılandırmaya başvurulmaması veya başvurulmakla birlikte ödeme yükümlülüklerinin yerine getirilmesinin yaptırımları nelerdir?

Ödenmeyen prim ve idari para cezası borçları nedeniyle SGK tarafından 6183 sayılı Kanun gereği icra takibine geçilerek, menkul ve gayrı menkul malların haczi, mevduatlardaki hesaplara bloke konularak haczedilmesi ya da emekli aylığına haciz konulması gibi uygulamalar nedeniyle ciddi sorunlarla karşılaşılabilmektedir.

Eyüp Sabri DEMİRCİ

Sosyal Güvenlik Danışmanı