2020-03-23

Faydalı ömrü bitmeden kullanımına devam eden iktisadi kıymetlere yapılan bakım onarım giderlerinin amortismanı

---

 

TARİH	:	23.03.2020
SAYI	:	97338759-105[2018-VUK-08]-E.21526
KONU	:	Faydalı ömrü bitmeden kullanımına devam eden iktisadi kıymetlere yapılan bakım onarım giderlerinin amortismanı

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda; baskılı ve baskısız spor malzemeleri (tekstil) imalatı yaptığınız, bu imalatta aktifinizde bulunan dijital baskı makinelerini kullandığınız, baskı makinelerinin baskı kafalarının çalışma yoğunluğuna bağlı olarak 1,5 ile 2 yıl arasında ömrünü tamamladığı ve baskı yapamaz hale geldiği, fakat bu tür parçaların amortisman ömrünün 10 yıl olduğu belirtilerek, bu tür parçaların değiştirilmesi halinde ne şekilde değerlendirmeniz gerektiği ile ilgili Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

213 sayılı Vergi Usul Kanununun;

• 262. maddesinde, "Maliyet bedeli, iktisadi bir kıymetin iktisap edilmesi veyahut değerinin artırılması münasebetiyle yapılan ödemelerle bunlara müteferri bilumum giderlerin toplamını ifade eder.",

• 269. maddesinde, "İktisadi işletmelere dahil bilumum gayrimenkuller maliyet bedelleri ile değerlenir.

Bu kanuna göre, aşağıdaki yazılı kıymetler gayrimenkuller gibi değerlenir:

1. Gayrimenkullerin mütemmim cüzüleri ve teferruatı;

2. Tesisat ve makinalar;

3. Gemiler ve diğer taşıtlar;

4. Gayrimaddi haklar.",

• 272. maddesinde, "Normal bakım, tamir ve temizleme giderleri dışında, gayrimenkulü veya elektrik üretim ve dağıtım varlıklarını genişletmek veya iktisadi kıymetini devamlı olarak artırmak maksadıyla yapılan giderler, gayrimenkulün veya elektrik üretim ve dağıtım varlıklarının maliyet bedeline eklenir.

(Bir geminin iktisap tarihindeki süratini fazlalaştırmak, yolcu ve eşya yükleme ve barındırma tertibatını genişletmek veya değiştirmek suretiyle iktisadi kıymetini devamlı olarak artıran giderlerle bir motorlu kara nakil vasıtasının kasa veya motorunun yenisi ile değiştirilmesi veya alımında mevcut olmayan yeni bir tertibatın eklenmesi için yapılan giderler maliyet bedeline eklenmesi gereken giderlerdendir.)

...

Gayrimenkuller veya elektrik üretim ve dağıtım varlıkları için yapılan giderler hem tamir, hem de kıymet artırma giderlerinden terekküp ettiği takdirde, mükellef bu giderlerden maliyet bedeline eklenecek kısmı ayrı göstermek mecburiyetindedir.",

• 313. maddesinin birinci fıkrasında, "İşletmede bir yıldan fazla kullanılan ve yıpranmaya, aşınmaya veya kıymetten düşmeye maruz bulunan gayrimenkullerle 269'uncu madde gereğince gayrimenkul gibi değerlenen iktisadi kıymetlerin, alet, edavat, mefruşat, demirbaş ve sinema filmlerinin birinci kısımdaki esaslara göre tespit edilen değerinin bu Kanun hükümlerine göre yok edilmesi amortisman mevzuunu teşkil eder.",

• 317. maddesinde "Amortismana tabi olup:

1. Yangın, deprem, su basması gibi afetler neticesinde değerini tamamen veya kısmen kaybeden;

2. Yeni icatlar dolayısıyla teknik verim ve kıymetleri düşerek tamamen veya kısmen kullanılmaz bir hale gelen;

3. Cebri çalışmaya tabi tutuldukları için normalden fazla aşınma ve yıpranmaya maruz kalan;

Menkul ve gayrimenkullerle haklara, mükelleflerin müracaatları üzerine ve ilgili bakanlıkların mütalaası alınmak suretiyle, Maliye Bakanlığınca her işletme için işin mahiyetine göre ayrı ayrı belli edilen "Fevkalade ekonomik ve teknik amortisman nispetleri" uygulanır."

hükümleri yer almaktadır.

Diğer taraftan, mezkûr Kanunun 315. maddesinde, mükelleflerin amortismana tabi iktisadi kıymetlerini Hazine ve Maliye Bakanlığının tespit ve ilan edeceği oranlar üzerinden itfa edecekleri ve ilan edilecek oranların tespitinde iktisadi kıymetlerin faydalı ömürlerinin dikkate alınacağı hükme bağlanmış olup, söz konusu maddenin Bakanlığımıza verdiği yetkiye istinaden amortismana tabi iktisadi kıymetler için uygulanacak "Faydalı Ömür ve Amortisman Oranları" tespit edilerek; 339, 365, 389, 399, 406, 418, 439, 458 ve 506 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ile değişik 333 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği eki liste (Amortisman Listesi) ile açıklanmıştır.

Bu itibarla, iktisadi kıymetin amortismana tabi tutulması için Kanunda belirtildiği üzere, işletmede bir yıldan fazla kullanılması, yıpranmaya, aşınmaya veya kıymetten düşmeye maruz bulunması ve envantere yani aktife kayıtlı olması gerekmekte olup, amortismana tabi iktisadi kıymetlerin aktife alınmalarından sonra yapılan giderler niteliğine göre maliyet bedeline dahil edilmekte veya genel gider olarak dikkate alınmaktadır.

Buna göre;

1. Dijital baskı makinelerinizin baskı kafalarının değiştirilmesine ilişkin harcamaların iktisadi kıymetin maliyetine eklenerek iktisadi kıymetin kalan ömrüne göre amortisman yoluyla itfa edilmesi gerekmektedir.

2. Dijital baskı makinesinin maliyeti içerisinde yer alan ve değiştirilen baskı kafasına isabet eden kısım için ayrı bir işlem yapılmadan baskı makinesinin maliyeti içerisinde itfasına devam edileceği tabiidir.

3. Dijital baskı makinelerinizin, cebri çalışmaya tabi tutuldukları için normalden fazla aşınma ve yıpranmaya maruz kalıyor olması halinde, Kanunun 317. maddesi kapsamında fevkalade ekonomik ve teknik amortisman oranı belirlenmesini teminen, söz konusu iktisadi kıymete ilişkin bilgilerle birlikte Gelir İdaresi Başkanlığına başvurulması mümkün bulunmaktadır.

Bilgi edinilmesini rica ederim.