2019-09-18

İmtiyaz sözleşmesi süresi sonunda tamamıyla Devlete bedelsiz olarak devredilecek olan amortismana tabi iktisadi kıymetlerin itfası hk.

---

	TARİH	:	18.09.2019
	SAYI	:	27575268-105[325-2018-165]-E.311293
	KONU	:	İmtiyaz sözleşmesi süresi sonunda tamamıyla Devlete bedelsiz olarak devredilecek olan amortismana tabi iktisadi kıymetlerin itfası hk.

İlgide kayıtlı özelge talep formunuz ve dilekçeniz ekinde ibraz edilen imtiyaz sözleşmesinin tetkikinden; ... ile ... tarihinden itibaren yürürlüğe girmek üzere, sözleşme kapsamındaki ... hizmetlerinin yürütülmesi, ... alt yapısının meri mevzuat çerçevesinde kurulması ve işletilmesi ile ilgili hak, yetki ve yükümlülükleri içeren 2 ... imtiyaz sözleşmesi imzaladığınız, sözleşmenin sona ermesi veya yenilenmemesi halinde, ... yılın sonunda sistemin işleyişini etkileyen tüm teçhizatı bütün fonksiyonları ile çalışır vaziyette ve bu teçhizatın kurulu bulunduğu kendi kullanımınızda olan taşınmazları Kuruma veya Kurumun göstereceği kuruluşa bedelsiz olarak devredeceğiniz belirtilerek, ... hizmetlerinin üretiminde kullanılan amortismana tabi iktisadi kıymetlerin imtiyaz sözleşmesi süresi sonunda tamamıyla Devlete ... bedelsiz devredilecek olması nedeniyle, iktisadi kıymetlerin değerlerinin itfa edilmesi işleminin Vergi Usul Kanununun 315. maddesi uyarınca iktisadi kıymetlerin Hazine ve Maliye Bakanlığınca tespit ve ilan edilen oranlar üzerinden faydalı ömürleri üzerinden mi, yoksa imtiyaz süresi dikkate alınmak suretiyle kalan süre içinde mi ya da imtiyaz süresinin sonunda kalan kısmın bir defada itfa edilmesi suretiyle mi dikkate alınacağı hususunda Başkanlığımız görüşünün talep edildiği anlaşılmaktadır.

213 sayılı Vergi Usul Kanununun 313. maddesinin birinci ve ikinci fıkralarında, "İşletmede bir yıldan fazla kullanılan ve yıpranmaya, aşınmaya veya kıymetten düşmeye maruz bulunan gayrimenkullerle 269'uncu madde gereğince gayrimenkul gibi değerlenen iktisadi kıymetlerin, alet, edavat, mefruşat, demirbaş ve sinema filmlerinin birinci kısımdaki esaslara göre tespit edilen değerinin bu Kanun hükümlerine göre yok edilmesi amortisman mevzuunu teşkil eder.

İlgili mevzuat gereğince sözleşme süresinden sonra bedelsiz olarak devlete veya devletçe tensip olunan bir teşekküle veya belediyeye intikali öngörülen amortismana tabi iktisadi kıymetlerden (sözleşme süresinde yenilenmesi gerekenler hariç), sermayenin veya özel maliyet bedellerinin itfası hükümlerine göre amortismana tabi tutulanlar, genel hükümler uyarınca ayrıca amortismana tabi tutulamazlar." hükümleri bulunmaktadır.

Mezkûr Kanunun 5024 sayılı Kanunla değişen 315. maddesinde, mükelleflerin amortismana tabi iktisadi kıymetlerini Maliye Bakanlığının tespit ve ilan edeceği oranlar üzerinden itfa edecekleri ve ilan edilecek oranların tespitinde iktisadi kıymetlerin faydalı ömürlerinin dikkate alınacağı hükme bağlanmış olup, söz konusu maddenin Bakanlığımıza verdiği yetkiye istinaden amortismana tabi iktisadi kıymetler için uygulanacak "Faydalı Ömür ve Amortisman Oranları" tespit edilmiş ve 339, 365, 389, 399, 406, 418, 439 ve 458 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ile değişik 333 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği eki amortisman listesi ile açıklanmıştır.

Diğer taraftan, Kanunun 272. maddesinde, normal bakım, tamir ve temizleme giderleri dışında, gayrimenkulü veya elektrik üretim ve dağıtım varlıklarını genişletmek veya iktisadi kıymetini devamlı olarak artırmak maksadıyla yapılan giderlerin, gayrimenkulün veya elektrik üretim ve dağıtım varlıklarının maliyet bedeline ekleneceği, gayrimenkuller kira ile tutulmuş ise veya elektrik üretim ve dağıtım varlıklarının işletme hakkı verilmiş ise, kiracı veya işletme hakkına sahip tüzel kişi tarafından yapılan bir ve ikinci fıkralardaki giderlerin bunların özel maliyet bedeli olarak ayrıca değerleneceği, kiracının veya işletme hakkına sahip tüzel kişinin faaliyetini icra için vücuda getirdiği tesisata ait giderlerin de bu hükümde olduğu hüküm altına alınmıştır.

Aynı Kanunun 327. maddesinde ise, gayrimenkullerin, elektrik üretim ve dağıtım varlıklarının ve gemilerin iktisadî kıymetlerini artıran ve 272. maddede yazılı özel maliyet bedellerinin, kira veya işletme hakkı süresine göre eşit yüzdelerle itfa edileceği, kira veya işletme hakkı süresi dolmadan, kiralanan veya işletme hakkı alınan şeyin boşaltılması veya işletme hakkının herhangi bir sebepten sona ermesi halinde henüz itfa edilmemiş olan giderlerin, boşaltma veya hakkın sona erdiği yılda bir defada gider yazılacağı hükmü yer almaktadır.

Buna göre, adı geçen Kurum ile yapılan imtiyaz sözleşmesi kapsamında telekomünikasyon alt yapısının kurulması ve sistemin işleyişini etkileyen tüm teçhizatın kurulu bulunduğu kendi kullanımınızda olan taşınmazlara ilişkin yapılan harcamaları (iktisadi kıymetini devamlı olarak artırmak maksadıyla yapılan giderlerin) şirket kayıtlarında Vergi Usul Kanununun yukarıda bahsi geçen 272. maddesi uyarınca "özel maliyet bedeli" olarak aktifleştirmeniz ve aktifleştirilen tutarı anılan Kanunun 327. maddesine göre itfa etmeniz gerekmektedir.

Ayrıca, ilgili mevzuat gereğince sözleşme süresinden sonra bedelsiz olarak devlete veya devletçe tensip olunan bir teşekküle veya belediyeye intikali öngörülen amortismana tabi iktisadi kıymetlerden;

a. Özel maliyet bedellerinin itfası hükümlerine göre amortismana tabi tutulanlar ayrıca genel hükümlere göre amortismana tabi tutulmayacaklardır.

b. Sözleşme süresi içinde sadece yenilenmesi gereken amortismana tabi iktisadi kıymetler genel hükümlere göre amortismana tabi tutulacaklardır.

İktisadi kıymetlerin sözleşme uyarınca süre sonunda yeni olarak devredilmeleri gerektiği için işletme süresi içinde yenilenmeleri gerekiyorsa bu takdirde yenilenecek iktisadi kıymetler amortismana tabi tutulacak, en son alınan ve ekonomik ömrünü tamamlamadan yeni olarak teslim edilenler için amortisman ayrılmayacaktır.

Bilgi edinilmesini rica ederim.