2020-06-18

6736 sayılı Kanun kapsamında yapılan kasa ve ortaklardan alacaklar hesaplarına ilişkin düzeltmeler hk.

---

 

TARİH	:	18.06.2020
SAYI	:	27575268-105[6736-2018-465]-E.160473
KONU	:	6736 sayılı Kanun kapsamında yapılan kasa ve ortaklardan alacaklar hesaplarına ilişkin düzeltmeler hk.

İlgi:

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda;

• Şirketinizin, 6736 sayılı Kanunun 6/3 maddesi hükümlerinden yararlanarak, kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan kasa mevcutları ve ortaklardan alacaklar tutarları ile bunlarla ilgili diğer hesaplarda yer alan tutarların düzeltilmesi sonucu oluşan düzeltme farklarını bilançonun aktifinde yer alan "296-Geçici Hesap"ta izlediği,

• Bu uygulamadan, işletmenin özkaynaklarındaki azalma dolayısıyla teknik iflas, ihale rasyolarının tutmaması ve kredibilitenin düşmesi gibi olumsuzlukların yaşanmaması için faydalanıldığı,

• Ancak uzun süredir bilançonun pasifinde geçmiş yıl kârlarının mevcut olduğu

belirtilmiş olup söz konusu geçmiş yıl kârlarının, kâr dağıtımı yapılmadan veya kâr dağıtımı yapılmış gibi vergisi ödenerek (fiili olarak ödeme yapmadan) kasa fazlalığının izlendiği "296-Geçici Hesap" ile kapatılıp kapatılamayacağı hususunda Başkanlığımız görüşü sorulmuştur.

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 6 ncı maddesinde, kurumlar vergisinin, mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı ve safi kurum kazancının tespitinde Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı belirtilmiştir.

Gelir Vergisi Kanununun 40 ıncı ve Kurumlar Vergisi Kanununun 8. maddesinde, safi kazancın tespitinde indirim konusu yapılabilecek giderler sayılmıştır.

6736 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanunun 6 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında, "Kayıtlarda yer aldığı hâlde işletmede bulunmayan kasa mevcudu ve ortaklardan alacaklar ile bunlarla ilgili diğer işlemler hakkında aşağıdaki hükümler uygulanır:

a. Bilanço esasına göre defter tutan kurumlar vergisi mükellefleri, 31/12/2015 tarihi itibarıyla düzenledikleri bilançolarında görülmekle birlikte işletmelerinde bulunmayan kasa mevcutları ve işletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla (ödünç verme ve benzer nedenlerle ortaya çıkan) ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarları ile bunlarla ilgili diğer hesaplarda yer alan işlemlerini bu Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen üçüncü ayın sonuna kadar vergi dairelerine beyan etmek suretiyle kayıtlarını düzeltebilirler.

b. Bu fıkranın (a) bendi kapsamında beyan edilen tutarlar üzerinden %3 oranında hesaplanan vergi, beyanname verme süresi içinde ödenir.

c. Bu fıkra kapsamında ödenen vergiler, gelir veya kurumlar vergisinden mahsup edilmez; beyan edilen tutarlar ve ödenen vergiler, kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak kabul edilmez. Bu fıkra uyarınca beyan edilen tutarlar nedeniyle ilave bir tarhiyat yapılmaz. Bu fıkra kapsamında beyanda bulunan kurumlar vergisi mükelleflerinin bu beyanları nedeniyle 2016 yılı geçici vergi beyannamelerinde düzeltme gerektiği takdirde, düzeltme işlemleri bu fıkrada öngörülen beyanname verme süresi içinde yapılır ve düzeltme işlemleri nedeniyle herhangi bir ceza veya faiz aranmaz."

hükmü yer almaktadır.

1 seri no.lu Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması Hakkında 6736 Sayılı Kanun Genel Tebliğinin "VI/C-3-Vergisel Yükümlülükler ve Muhasebe Kayıtları" başlıklı bölümünde;

• Bilançolarda görülmekle birlikte işletmelerde bulunmayan kasa mevcutları ve ortaklardan alacaklar tutarları ile bunlarla ilgili diğer hesaplarda yer alan tutarların düzeltilmesi halinde “689. Diğer Olağandışı Gider ve Zararlar” hesabının kullanılacağı, söz konusu geçici hesapta izlenen tutarın herhangi bir şekilde kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınamayacağı,

• Bu madde kapsamında beyan edilen kasa mevcutları ve ortaklardan net alacak tutarları ile bunlarla ilgili diğer hesaplarda yer alan işlemlerin, dileyen mükelleflerce “689. Diğer Olağandışı Gider ve Zararlar” hesabı yerine bilançonun aktifinde herhangi geçici bir hesapta izlenmesinin mümkün olduğu ve söz konusu geçici hesapta izlenen tutarın herhangi bir şekilde kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınamayacağı

açıklamalarına yer verilmiştir.

Buna göre, 6736 sayılı Kanunun 6 ncı maddesi kapsamında beyan edilen kasa mevcutları ve ortaklardan alacaklar tutarları ile bunlarla ilgili diğer hesaplarda yer alan tutarların, bilançonun aktifinde herhangi geçici bir hesapta izlenmesi halinde, bilançonun aktifinde geçici bir hesapta izlenen tutarın daha sonraki hesap dönemlerinde "681. Önceki Dönem Gider ve Zararları" hesabına aktarılmak suretiyle bilançodan çıkarılması mümkündür. Ancak, bu hesaplardan hangisinde izlenirse izlensin bu tutarların kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınamayacağı tabiidir.

Öte yandan, Gelir Vergisi Kanununun 94. maddesinin birinci fıkrasında, maddede yer alan ödemeler üzerinden vergi kesintisi yapmakla sorumlu olanlar sayılmış olup, anılan maddenin 6/b-i bendinde ise, tam mükellef kurumlar tarafından; tam mükellef gerçek kişilere, gelir ve kurumlar vergisi mükellefi olmayanlara ve gelir vergisinden muaf olanlara dağıtılan, 75. maddenin ikinci fıkrasının (1), (2) ve (3) numaralı bentlerinde yazılı kâr paylarından (kârın sermayeye eklenmesi kâr dağıtımı sayılmaz.) % 15 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılacağı hüküm altına alınmıştır.

Dolayısıyla şirketinizce, 6736 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında kayıtların düzeltmesi nedeniyle "296-Geçici Hesap"a kaydedilen tutarın geçmiş yıl kârlarından veya yedek akçelerden mahsup edilmesi halinde, bu mahsup işlemi kâr dağıtımı olarak değerlendirilecek ve mahsubu yapılan tutar üzerinden de kâr dağıtımına bağlı vergi kesintisi yapılması gerekecektir.

Bilgi edinilmesini ve gereğini arz ederim.