2020-11-30
YENİ SGK TEŞVİK UYGULAMASI 7256 SAYILI KANUN İLE 4447 SAYILI KANUNA EKLENEN GEÇİCİ 28.MADDE
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan prim desteğinden yararlanılabilmesi için, işverenler ve meslek mensuplarının dikkat etmesi gereken hususları 30 soruda başlığı altında sizler için inceledik.
7256 sayılı kanunla getirilen teşvik uygulamasının mevcut teşviklerden farkı, işverenlerin bu destekten yararlandıktan sonra çalışanı destekten yararlanılan sigortalı sayısının yarısı kadar sigortalının her birinin, destek süresinin sona ermesinden itibaren destekten yararlanılan ortalama süre kadar fiilen çalıştırma zorunluluğudur.
Aksi takdirde işveren 4447 sayılı Kanunun 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan prim desteğinden yersiz yararlanmış olacağından, yersiz yararlanılan destek tutarları 5510 sayılı Kanunun 89 uncu maddesinin ikinci fıkrası uyarınca gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte işverenden tahsil edilecektir.
Meslek mensuplarına tavsiyemiz teşvik kurallarını inceledikten sonra işveren onayı almadan bu teşvikle ilgili işlem yapmamaları yönünde olacaktır. Aksi halde geçmişte 7103 ücret desteğinde zaman zaman yaşanıldığı gibi tüm desteklerin faizi ile birlikte geri iadesi gündeme gelecektir.
1- Hangi tarihlerde işe alınan sigortalılar bu destekten yararlanabilir?
1/12/2020 ila 4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinde yer alan fesih yapılamayacak sürenin son günü arasında (son gün dahil) işe alınmış olanlar yararlanabilir. Fesih yapılmayacak sürenin son günü 17 Ocak 2021 tarihi itibarıyla sona erecek olup, bu konuda Cumhurbaşkanının 30 Haziran 2021 tarihine kadar uzatma yetkisi olduğundan bu teşvikin uygulama süresi artabilecektir.
2- Destekten yararlanacak sigortalının önceki dönemde sigortasız olma zorunluluğu var mı?
1/10/2020 tarihi itibarıyla Sosyal Güvenlik Kurumuna verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde (Ağustos 2020 dönemi) kayıtlı olmaması gerekiyor.
3- Emekliler bu desteklerden yararlanabilir mi, sigortalı yönünden diğer şartlar nelerdir?
İşe giriş tarihi itibarıyla sosyal güvenlik kuruluşlarından emeklilik veya yaşlılık aylığı bağlanmış olanlar yararlanamaz. İşe giriş tarihi itibarıyla yabancı olmaması, sigortalının fiilen çalıştırılması.
4- Destekten yararlanacak personel için ortalama nasıl hesaplanacak?
Sigortalının 2019/Ocak ila 2020/Nisan aylarında/dönemlerinde Kuruma uzun vadeli sigorta kollarına tabi olarak en az sayıda prim ödeme gün sayıları dikkate alınarak bildirim yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısına ilave olarak çalıştırılması gerekiyor.
5- İşverenin destekten yararlandığı süreye orantılı bir yükümlülüğü var mı?
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrası kapsamında destekten yararlanılan sigortalı sayısının yarısı kadar sigortalının her birinin ayrı ayrı olmak üzere, destek süresinin sona ermesinden itibaren, destekten yararlandıkları ortalama süre kadar fiilen çalıştırılması gerekiyor.
6- Sigortalının sadece işe girdiği işyerinde mi 2020/Ağustos döneminde sigortalı olmaması gerekiyor?
İşe alınan sigortalıların, 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentleri kapsamında gerek işe alındığı işyerinden, gerekse farklı bir işyerinden Kurumumuza verilen 2020/Ağustos ayına/dönemine ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde kayıtlı olmaması gerekmektedir.
7- 2020/Ağustos döneminde sigortalı olup yine de bu desteklerden yararlanmak mümkün mü?
- Aday çırak, çırak veya işletmelerde meslekî eğitim görmesi nedeniyle 7 veya 42 nolu belge türü seçilmek suretiyle,
- Meslekî ve teknik ortaöğretim ile yükseköğrenimleri sırasında staja tabi tutulan öğrenciler, mesleki ve teknik ortaöğretim sırasında tamamlayıcı eğitim ya da alan eğitimi gören öğrenciler, kamu kurum ve kuruluşları tarafından desteklenen projelerde görevli bursiyerler ile 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 46 ncı maddesine tabi olarak kısmi zamanlı çalıştırılan öğrencilerden aylık prime esas kazanç tutarı, günlük prime esas kazanç alt sınırının otuz katından fazla olmaması nedeniyle 22, 43, 49 ve 50 nolu belge türü seçilmek suretiyle,
- Türkiye İş Kurumunca düzenlenen kurslara katılmış olması nedeniyle 46 nolu belge türü seçilmek suretiyle,
- Ceza infaz kurumları ile tutukevleri bünyesinde oluşturulan tesis, atölye ve benzeri ünitelerde çalıştırılan hükümlü ve tutuklular için 19 nolu belge türü seçilmek suretiyle,
- Sıfır gün ve sıfır kazançlı,
Düzenlenmiş aylık prim ve hizmet belgeleri/muhtasar ve prim hizmet beyannameleri ile Kurumumuza bildirilmiş olması halinde, bu süreler 2020/Ağustos ayında/döneminde Kurumumuza bildirilmiş süre olarak dikkate alınmayacaktır.
8- Ev hizmetlerinde çalışanlar bu destekten yararlanabilir mi?
2020/Ağustos ayında/döneminde 5510 sayılı Kanunun Ek 9 uncu maddesi kapsamında sigortalı olarak bildirilenlerden dolayı bu destekten yararlanılamayacaktır. MUHSGK belgesi verilenler ise bu destek kapsamında değerlendirilecektir.
9- Emeklilik veya yaşlılık aylığı dışında kurumdan gelir elde edenler bu desteklerden yararlanabilir mi?
İşe giriş tarihi itibarıyla Kurumumuzdan emekli veya yaşlılık aylığı bağlanmamış olması gerekmektedir. Bu durumda, sigortalıya Kurumumuzdan emeklilik veya yaşlılık aylığı dışında bağlanan aylık veya gelirler, destekten yararlanmaya engel teşkil etmemektedir. 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesi kapsamında bankalar, sigorta ve reasürans şirketleri, odalar tarafından emeklilik veya yaşlılık aylığı bağlanan sigortalılardan dolayı 4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan destekten yararlanılması mümkün bulunmamaktadır.
10- Türk vatandaşı olmayanlar bu teşvikten yararlanabilir mi?
İşe giriş tarihi itibarıyla yabancı kimlik numarasının olmaması gerekmektedir. Başka bir ifade ile bu destekten işe giriş tarihi itibarıyla sadece Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası olan sigortalılardan dolayı yararlanılabilecektir.
11- İşe alınan personel destekten yararlanırken ücretsiz izne çıkartılabilir mi?
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan prim desteğinden yararlanabilmek için, kapsama giren sigortalıların fiilen çalıştırılması gerekmektedir.
12- En az sayıda bildirim yapılan aydaki sigortalı sayısı nasıl hesaplanacak?
- 2019/Ocak ila 2020/Nisan döneminde Kuruma uzun vadeli sigorta kollarına tabi olarak en az sayıda bildirim yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısının tespitinde, uzun vadeli sigorta kollarına tabi olarak bildirim yapılan 1, 4, 5, 6, 13, 14, 20, 24, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 52, 53, 54, 55 nolu belge türlerinde kayıtlı sigortalılar ( (0) günlü bildirimler hariç) dikkate alınacak olup, 2, 7, 19, 22, 42,43, 46, 47, 49 ve 50 nolu belge türleri ile yapılan bildirimler dikkate alınmayacaktır.
- Örnek
BELGE
|
Oca.19
|
Şub.19
|
Mar.19
|
Nis.19
|
May.19
|
Haz.19
|
Tem.19
|
Ağu.19
|
Eyl.19
|
Eki.19
|
Kas.19
|
Ara.19
|
Oca.20
|
Şub.20
|
Mar.20
|
Nis.20
|
1
|
9
|
8
|
9
|
7
|
7
|
8
|
8
|
10
|
11
|
11
|
13
|
9
|
10
|
11
|
8
|
7
|
2
|
3
|
3
|
3
|
4
|
2
|
3
|
3
|
3
|
3
|
3
|
3
|
3
|
2
|
2
|
3
|
3
|
29
|
2
|
2
|
2
|
1
|
2
|
1
|
1
|
2
|
2
|
2
|
3
|
3
|
2
|
2
|
2
|
2
|
|
14
|
13
|
14
|
12
|
11
|
12
|
12
|
15
|
16
|
16
|
19
|
15
|
14
|
15
|
13
|
12
|
2 nolu belge türünde yapılan bildirimler en az sayıda bildirim ay hesabında dikkate alınmadığından en az çalışan sayısı olarak Nisan 2019 (12-4) 8 olarak dikkate alınacaktır, bahse konu prim desteğinden yararlanılabilmesi için toplamda (9) ve üzerinde sigortalı çalıştırılması gerekmektedir.
- Örnekteki işyerinde iki sigortalıdan dolayı prim desteğinden yararlanılabilmesi için, bu işyerinde toplamda (10) sigortalı çalıştırılması gerekmekte olup, (9) sigortalının çalıştırıldığı aylarda kapsama giren (1) sigortalıdan yalnızca birinden dolayı prim desteğinden yararlanılabilecektir. Destekten yararlanılacak ayda toplam (8) sigortalı ve altında bildirim yapılması halinde ilave olma şartı sağlanmayacağından destekten yararlanılmayacaktır.
13- 18/4/2020 tarihi ve sonrasında ilk defa 5510 sayılı Kanun kapsamında tescil edilen işyerleri veya daha önce tescil edildiği halde 2019/01 – 2020/04 döneminde sigortalı çalıştırılmayan işyerlerinde ortalama nasıl hesaplanacak?
18/04/2020 tarihi ve sonrasında yeni tescil edilen işyerleri ile daha önce tescil edildiği halde 2019 yılının tamamı ile 2020 yılının Ocak, Şubat, Mart, Nisan aylarında Kuruma uzun vadeli sigorta kolları kapsamında bildirimde bulunmayan işyerleri, ilave olma şartı aranmaksızın destek kapsamına giren ve kanunda aranılan şartları sağlayan tüm sigortalılardan dolayı destekten yararlanabilecektir.
14- En az sigortalı çalıştırılan aya ilişkin olarak daha sonra geriye dönük ek bildirge verilmesi halinde yeniden hesaplama yapılması gerekir mi?
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan prim desteğinden yararlanılması sırasında, 2019/Ocak ila 2020/Nisan döneminde Kuruma uzun vadeli sigorta kollarına tabi olarak en az sayıda bildirim yapılan aya/döneme ilişkin geriye yönelik olarak gerek kendiliğinden, gerekse mahkeme ilamına ya da kamu kurum ve kuruluşlarınca düzenlenen belgelere istinaden veya Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca yapılan tespitlere istinaden düzenlenen asıl/ek/iptal nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde kayıtlı sigortalı sayısı, sigortalı için e-SGK/İşveren Sistemi üzerinden tanımlama tarihi itibarıyla belirlenen sigortalı sayısını değiştirmeyecektir.
15- Destekten yararlanan işverenin ilave bir yükümlülüğü var mı?
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrası kapsamında destekten yararlanılabilmesi için, bu fıkra kapsamında destekten yararlanılan sigortalı sayısının yarısı kadar sigortalının her birinin, destek süresinin sona ermesinden itibaren destekten yararlanılan ortalama süre kadar fiilen çalıştırılması gerekmektedir.
16- Destekten yararlanıldıktan sonra çalıştırılması gereken sigortalı sayısı nasıl hesaplanacak?
Destek süresinin sona ermesinden itibaren çalıştırılması gereken sigortalı sayısı, destek
süresince destek kapsamında 27256 kanun numarası seçilmek suretiyle düzenlenmiş olan aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile Kuruma bildirilerek destekten yararlanılan sigortalı sayısının ikiye bölünmesi suretiyle bulunacak olup, bu sayının küsurat kısmının 0,50 ila 0,99 arasında olması halinde bu sayı tama iblağ edilecektir.
Örnek
DESTEKTEN YARARLANAN
|
2020 ARALIK
|
2021 OCAK
|
A
|
EVET
|
EVET
|
B
|
EVET
|
EVET
|
C
|
EVET
|
EVET
|
D
|
HAYIR
|
EVET
|
E
|
HAYIR
|
EVET
|
YARARLANAN SAYISI
|
3
|
5
|
Destek süresinin sona ermesinden itibaren çalıştırılması gereken sigortalı sayısı 3 (5/2=2,5=3) olacaktır. İşverenin bu beş sigortalıdan tercih edeceği üç sigortalıyı, destek süresinin bitiminden sonra ortalama destek süresi kadar fiilen çalıştırması gerekmektedir.
17- Destekten yararlanıldıktan sonra çalıştırılması gereken destek süresi nasıl hesaplanacak?
Destekten yararlanılabilmesi için, bu fıkra kapsamında destekten yararlanılan sigortalı sayısının yarısının, destek süresinin sona ermesinden itibaren, maddenin yürürlük tarihinden 4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinde yer alan fesih yapılmayacak sürenin son gününü içine alan ay sayısını geçmeyecek süre içinde destekten yararlanılan ortalama süre kadar fiilen çalıştırılması gerekmektedir.
Örnek
Destekten Yararlanılan Ortalama Süre = Destekten Yararlanılan Tüm Sigortalıların Gün Sayısı / Destekten Yararlanılan Sigortalı Sayısı formülü vasıtasıyla bulunacaktır. Buna göre, destekten yararlanılan ortalama sürenin küsurat kısmı 0,01 ila 0,49 arasında ise 0 (sıfır) olarak dikkate alınacak, 0,50 ila 0,99 arasında ise tama iblağ edilecektir.
2020/Aralık ayında A, B ve C sigortalıların her biri için 30 gün,
2021/Ocak ayında A, B, C, D ve E sigortalıların her biri için 17 gün bildirim yapıldığı ve destekten yararlanıldığı varsayıldığında,
DESTEKTEN YARARLANAN
|
2020 ARALIK
|
2021 OCAK
|
TOPLAM
|
A
|
30
|
17
|
47
|
B
|
30
|
17
|
47
|
C
|
30
|
17
|
47
|
D
|
0
|
17
|
17
|
E
|
0
|
17
|
17
|
TOPLAM
|
90
|
85
|
175
|
Destekten yararlanılan ortalama süre 35 gün (175/5=35) olacaktır. Bu durumda işverenin destekten yararlandığı 5 sigortalısından tercih edeceği üç sigortalısını, destek süresinin sona ermesinden itibaren, maddenin yürürlük tarihinden 4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinde yer alan fesih yapılmayacak sürenin son gününü içine alan ay sayısını geçmeyecek süre içinde 35 gün çalıştırması gerekmektedir.
18- Destekten yararlanmak için MUHSGK belgesi hangi kanun numarası ile gönderilecek?
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan prim desteğinden yararlanılabilmesi için 27256 kanun numarası seçilmek suretiyle düzenlenmiş olan muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin Kuruma verilmiş olması gerekmektedir.
19- Prim desteğinden hangi sürede yararlanılabilecektir?
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca, 1/12/2020 ila 4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinde yer alan fesih yapılamayacak sürenin son günü (son gündahil) arasında işe alınan ve maddede belirtilen şartları sağlayan sigortalılardan dolayı, sigortalının işe alındığı tarihten itibaren 4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinde yer alan fesih yapılamayacak süreyi geçmemek üzere her ay prim desteğinden yararlanılabilecektir.
20- Destekten yararlanırken ayrılan işçi tekrar destekten yararlanabilir mi?
Sigortalının destek kapsamında işe başladığı işyerinden destek süresi sona ermeden işten ayrılıp aynı işyerinde veya aynı işverene ait farklı bir işyerinde veyahut farklı bir işverene ait işyerinde yeniden işe başlaması durumunda, yeniden işe başladığı tarihteki durumu dikkate alınarak geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında aranılan şartların sağlanması kaydıyla, sonradan işe girdiği işyeri işverenlerince bu sigortalıdan dolayı destekten yararlanılabilmesi mümkün bulunmaktadır.
21- İşsizlik ödeneğinden karşılanacak prim destek tutarı ne kadar?
Destek kapsamında işe alınan sigortalıların 27256 kanun numarası seçilmek suretiyle düzenlenmiş olan aylık prim ve hizmet belgesinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde kayıtlı prim ödeme gün sayısının, günlük 44,15 TL ile çarpımı sonucu bulunan tutar kadar destekten yararlanılacak olup, bu tutar her ay işverenlerin Kurumumuza ödeyecekleri tüm primlerden mahsup edilmek suretiyle İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacaktır. 30 gün prim desteği kapsamında çalışan işçi için 1.324,50 TL destek kullanılmış olacaktır.
22- Alt işverenler de bu desteklerden yararlanabilir mi?
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan prim desteğinden alt işverenlerce çalıştırılan ve kapsama giren sigortalılardan dolayı da yararlanılabilecektir.
23- Alt işverenin olması durumunda en az sayıda bildirim yapılan ay nasıl belirlenecek?
Kapsama giren sigortalılardan dolayı asıl ve alt işverenlerce söz konusu prim desteğinden yararlanılabilmesi için asıl işverenin prim desteği kapsamında işe aldığı sigortalının, yalnızca asıl işverenin bildirdiği sigortalılar dikkate alınarak; her bir alt işverenin prim desteği kapsamında işe aldığı sigortalının ise yalnızca kendi bildirdiği sigortalılar dikkate alınarak, her biri ayrı ayrı 2019/Ocak ila 2020/Nisan döneminde Kuruma uzun vadeli sigorta kollarına tabi olarak en az sayıda bildirim yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısına ilave çalıştırılmaları ve 4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan diğer şartları sağlamaları gerekmektedir.
24- Alt işverenlerin destekten yararlanılan ortalama süre hesabı nasıl yapılacak?
Destek süresinin sona ermesinden itibaren gerek çalıştırılması gereken sigortalı sayısı hesabında gerekse destekten yararlanılan ortalama süre hesabında, hem asıl işverenin hem de alt işverenlerin destek kapsamında yalnızca kendi bildirdikleri sigortalılar dikkate alınarak işlem yapılacaktır.
25- Bu destekten yararlanan işveren ilgili ayda hangi prim desteğinden yararlanamaz?
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan destekten yararlanan işverenler, bu destekten yararlanılan ayda 4447 sayılı Kanunun geçici 27 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan destekten yararlanamayacaktır.
26- Bu destekten yararlanan işçi için aynı ayda başka prim desteklerinden yararlanılabilir mi?
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan bu teşvikten yararlanılan ayda aynı sigortalı için 5510 sayılı Kanun ve diğer kanunlarda yer alan prim teşvik, destek ve indirimlerinden yararlanılamayacaktır.
27- Destekten yararlanmak için başvuru gerekiyor mu?
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrası kapsamına giren sigortalılardan dolayı prim desteğinden yararlanılabilmesi için, işverenlerce e-SGK kanalıyla başvuruda bulunulması gerekmektedir.
İşverenlerce kapsama giren sigortalılara ilişkin yapılacak başvurular, www.sgk.gov.tr adresinden giriş yapılmak suretiyle erişilen “e-SGK/İşveren/İşveren Sistemi/Teşvikten Faydalanılacak Sigortalı Tanımlama” ekranlarında yer alan "27256-4447 Sayılı Kanun Geçici 28.Madde - İlave İstihdam Desteği" menüsü vasıtasıyla yapılacaktır.
28- Bu desteklerden süresinde yararlanmayan işverenler geriye dönük olarak bu desteği kullanabilir mi?
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan prim desteği kapsamında olmasına rağmen, bu destekten yararlanmayan işverenlerce sonradan geriye yönelik yararlanmak üzere talepte bulunulması halinde, 5510 sayılı Kanunun Ek 17 nci maddesinin birinci fıkrası kapsamında 2018-17 sayılı Genelgede açıklanan usul ve esaslar doğrultusunda, geriye yönelik prim desteğinden yararlanılmak istenen ayı/dönemi takip eden altı ay içinde başvuruda bulunulması kaydıyla, bu talepler işleme alınacaktır.
29- Destekten yararlanan işçinin aynı işverene ait başka bir işyerine nakli halinde destek sonlanır mı?
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrası kapsamında yer alan destekten yararlanılıp yararlanılamayacağı hususu, işyeri bazında ayrı ayrı tespit edilmektedir. Bu nedenle, aynı işverene ait başka bir işyerinde naklen ve hizmet akdi sona ermeden çalışmaya başlayan bir sigortalının, yeni işyerindeki çalışmaları dolayısıyla söz konusu destekten yararlanıp yararlanmayacağı hususu, yeni işyerinde sigortalı ve işyeri bakımından gerekli şartların sağlanmış olup olmadığına bakılarak yeniden değerlendirilecektir.
30- Destekten yararlanmak için bildirge ve prim ödemenin süresinde yapılması şart mı?
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan prim desteğinden yararlanmak için destekten yararlanılacak aya ilişkin aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin yasal süresinde Kuruma verilip verilmediği, 27256 kanun numarasında düzenlenen aylık prim ve hizmet belgesinden/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinden tahakkuk edecek primlerin süresinde ödenip ödenmediği ile Kuruma yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun bulunup bulunmadığı şartları aranmayacaktır.
SMMM Lütfi GÜLBENK