2020-08-30
KISA ÇALIŞMA VE ÜCRETSİZ İZİN UYGULAMASINDAN NORMAL ÇALIŞMAYA GEÇEN İŞVERENLERE SİGORTA PRİM DESTEĞİ
1- Prim desteğinden kimler yararlanabilir?
1/7/2020 tarihinden önce kısa çalışma başvurusunda bulunan özel sektör işyerlerinde kısa çalışma ödeneğinden yararlanan sigortalıların kısa çalışmasının sona erdirerek aynı işyerinde haftalık normal çalışma sürelerine dönen,
1/7/2020 tarihinden önce başvuruda bulunarak nakdi ücret desteğinden yararlandıran ve nakdi ücret desteğinden yararlanan sigortalı için haftalık normal çalışma sürelerine dönen,
özel sektör işverenlerine bu sigortalılardan dolayı prim desteği sağlanır.
2- Prim desteğinden hangi tarihe kadar yararlanılabilir?
31/12/2020 tarihini geçmemek üzere kısa çalışmanın/nakdi ücret desteğinin sona erdiği tarihi takip eden aydan itibaren üç ay süreyle destekten yararlanılabilir.
3- Prim desteğinden ayda kaç gün yararlanılabilir?
kısa çalışma ödeneği/nakdi ücret desteği alınan aylık ortalama gün sayısı kadar destekten yararlanılabilir.
4- Prim desteği çalışanın ücretinin tamamı üzerinden mi hesaplanır?
Prim desteği çalışanın ücreti ne olursa olsun prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanır.
5- Prim desteği işveren payı için mi sağlanıyor?
Prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan işsizlik primi dahil işçi ve işveren hissesi primlerinin tamamı tutarında prim desteği sağlanacaktır.
6- Prim desteğinden yararlanmak için KÇÖ veya NÜD’den yararlanan tüm çalışanların işyerinde haftalık normal çalışma süresine dönmesi gerekir mi?
Kısa çalışma ödeneğinden yararlanan sigortalıdan dolayı anılan madde kapsamında destekten yararlanılabilmesi için, bu sigortalının işyerindeki kısa çalışmasının sona ererek aynı işyerinde haftalık normal çalışma süresine dönmesi gerekmektedir. İşyerinde KÇÖ/NÜD uygulaması diğer işçiler için devam etse bile, KÇÖ/NÜD sona ererek haftalık normal çalışmaya dönen sigortalılardan dolayı kanunda aranılan diğer şartlar sağlanmak kaydıyla bu destekten yararlanılabilecektir. Örneğin 30 kişinin KÇÖ/NÜD’den yararlandığı işyerinde 10 kişi tam zamanlı çalışmaya dönüş yaparsa bu 10 kişi için prim desteğinden yararlanılabilecektir.
7- Prim desteğinden tüm işverenler yararlanabilir mi?
Prim desteğinden ihale konusu iş üstlenen işyerleri hariç olmak üzere özel sektör işverenlerine ait işyerlerinde çalışan sigortalılardan dolayı yararlanılabilecektir.
8- Ev hizmetlerinde çalışanlar ve apartman görevlileri prim desteğinden yararlanabilir mi?
5510 sayılı Kanunun Ek 9 uncu maddesinin birinci fıkrası kapsamında ev hizmetlerinde 10 gün ve üzerinde sigortalı çalıştıran işverenler bu destekten yararlanamaz ancak apartman görevlileri için prim desteği uygulanabilecektir.
9- Alt işverenler için prim desteği uygulanabilir mi?
4447 sayılı Kanunun geçici 26 ncı maddesinde yer alan prim desteğinden, alt işverenler kapsama giren sigortalılarından dolayı anılan maddede belirtilen diğer şartları sağlamaları kaydıyla yararlanabilecektir.
10- Prim desteğinden yararlanamayacak çalışanlar kimlerdir?
Bu destek hükümleri, sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlar, aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler, staja tabi tutulan öğrenciler ile üniversitelerde kısmi zamanlı çalıştırılan öğrenciler, yurt dışında çalışanlar, doğum ve evlat edinme sonrası yarım çalışma ödeneği alanlar hakkında uygulanmayacağından, aylık prim ve hizmet belgeleri için 07252 kanun numarası seçilemeyecektir.
11- Kısa çalışmasının 10/7/2020 tarihinde sona erdiren ve haftalık normal çalışma sürelerine dönen işyerinde prim desteğinden hangi aylarda yararlanılabilir?
Prim desteğinden, kısa çalışmanın/nakdi ücret desteğinin sona erdiği tarihi takip eden aydan itibaren üç ay süreyle yararlanabildiğinden işveren Ağustos, Eylül ve Ekim aylarında çalışanın aylık ortalama gün sayısı kadar prim destek uygulamasından yararlanabilir.
12- Kısa çalışmasının 10/5/2020 tarihinde sona erdiren ve haftalık normal çalışma sürelerine dönen işyerinde prim desteğinden hangi aylarda yararlanılabilir?
Destek uygulamasının 1/8/2020 tarihinde yürürlüğe girmiş olması nedeniyle Haziran ve Temmuz aylarında destek uygulanmaz, sigortalı için bu destekten kanunda aranılan diğer şartlar sağlanmak kaydıyla sadece 2020/8. ay/dönem için yararlanılabilecektir.
13- Sigortalının destek kapsamında işe başladığı işyerinden destek süresi sona ermeden işten ayrılıp tekrar aynı işyerinde yeniden işe başlaması halinde destekten yararlanabilir mi?
Çalışan aynı işyerinde destekten kalan süre kadar yararlanılabilecek, ancak aynı işverene ait farklı bir işyerinde veya farklı bir işverene ait işyerinde yeniden işe başlaması durumunda, bu sigortalıdan dolayı destekten yararlanılamayacaktır.
14- Çalışan KÇÖ/NÜD uygulamasından yeniden yararlanmaya başlarsa prim desteği için kalan süre kullanılabilir mi?
Destek uygulaması KÇÖ/NÜD’den yeniden yararlanma nedeniyle kesilmişse söz konusu uygulamalardan yararlanma süresi sona erdiğinde kalan süre kadar destekten yararlanılacaktır.
15- Yararlanılacak prim destek tutarı nasıl hesaplanır?
Destek kapsamına giren sigortalının kısa çalışma ödeneği aldığı aylık ortalama gün sayısının 20 olduğu ve bu aylarda prim ödeme gün sayısının 30, prime esas kazancının da 5.000,00 TL olduğu varsayıldığında;
5.000,00 * % 37,5 = 1.875 TL sigorta primi ve işsizlik sigortası primi tutarından,
20* 98,10= 1.962 * % 37,5=735,75 TL destekten yararlanacak,
Bu durumda, 1.875 -735,75 = 1.139,25 TL prim ödemesi yapacaktır.
16- Prim desteğinden yararlanmak için nasıl başvuru yapılacak?
4447 sayılı Kanunun geçici 26 ncı maddesi kapsamına giren sigortalılardan dolayı prim desteğinden yararlanılabilmesi için, işverenlerce e-SGK kanalıyla başvuruda bulunulması gerekmektedir.
İşverenlerce kapsama giren sigortalılara ilişkin yapılacak başvurular, www.sgk.gov.tr adresinden giriş yapılmak suretiyle erişilen “e-SGK/İşveren/İşveren Sistemi/Teşvikten Faydalanılacak Sigortalı Tanımlama” ekranlarında yer alan “4447 Sayılı Kanun Geçici 26. Madde Desteği” menüsü vasıtasıyla yapılacaktır.
17- Tanımlama ekranı ile hangi bilgilere ulaşılacaktır?
Destek kapsamında bildirilecek sigortalının KÇÖ/NÜD den yararlanılıp yararlanmadığı,
KÇÖ/NÜD’nin sona erip ermediği,
KÇÖ/NÜD alan sigortalının kısa çalışma ödeneği aldığı aylık ortalama gün sayısı,
Bilgilerine ulaşılabilecektir.
18- Prim desteği kapsamında fondan karşılanan işçi payının çalışana ödenmesi gerekir mi?
Kanunun geçici 26 ncı maddesi kapsamında Fon tarafından işverene sağlanan sigortalı hissesine karşılık gelen destek tutarı, sigortalı tarafından işverenden talep edilemez.
19- Prim desteklerinden geriye dönük yararlanılabilir mi?
Kanunun geçici 26 ncı maddesinde yer alan prim desteği kapsamında olmasına rağmen, bu destekten yararlanmayan işverenlerce sonradan geriye yönelik yararlanmak üzere talepte bulunulması halinde, 2018-17 sayılı Genelgede açıklanan usul ve esaslar doğrultusunda, geriye yönelik prim desteğinden yararlanılmak istenen ayı/dönemi takip eden altı ay içinde başvuruda bulunulması kaydıyla, bu talepler işleme alınacaktır.
20- Prim desteğinden ilgili ayda aylık ortalama gün sayısı kadar yararlanan işçi için ayın kalan günleri için diğer prim teşviklerinden yararlanılabilir mi?
4447 sayılı Kanunun geçici 26 ncı maddesinde yer alan destekten yararlanan işverenler, bu teşvikten yararlanılan ayda aynı sigortalı için 5 puanlık indirim dahil hiçbir teşvik ve desteklerden yararlanamaz.
21- Bu durumda prim desteğinden yararlanan çalışan hangi kanun türünde bildirim yapılacaktır?
Destek kapsamına giren sigortalıdan dolayı KÇÖ/NÜD’den yararlanılan aylık ortalama gün sayısı kadar 07252 kanun numarası seçilmek suretiyle, ayın kalan ücret ödenen günleri için kanun numarası seçilmeksizin bildirim yapılacaktır.
22- İşyerinin, farklı bir sosyal güvenlik merkezi görev alanına giren başka bir adrese nakli halinde prim desteği kesilir mi?
İşyerinin, farklı bir sosyal güvenlik merkezi görev alanına giren başka bir adrese nakli halinde, prim desteğinden yararlanılan sigortalılardan dolayı, üç aylık destek süresi aşılmamak kaydıyla kalan süreler için yararlanması mümkün bulunmaktadır.
23- Prim desteğinden yararlanmak için Muhtasar Prim Hizmet Beyannamesinin süresinde verilmesi mi gerekir?
Destekten yararlanılacak aya ilişkin 07252 kanun numarası seçilerek düzenlenen muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin yasal süresinde Kuruma verilip verilmediğine bakılmaksızın söz konusu maddede belirtilen destekten yararlanılabilecektir.
24- Prim desteğinden yararlanmak için Muhtasar Prim Hizmet Beyannamesinin süresinde tahakkuk eden primlerin yasal süresi içinde ödenmesi gerekir mi?
Destekten yararlanılacak aya ilişkin 07252 kanun numarası seçilerek düzenlenen muhtasar ve prim hizmet beyannamesinden dolayı tahakkuk edecek primlerin süresinde ödenip ödenmediğine bakılmaksızın söz konusu maddede belirtilen destekten yararlanılabilecektir.
25- Yararlanılan prim desteklerinin geri ödenmesi söz konusu olabilir mi?
İşyerinde uygulanan kısa çalışmadan yersiz yararlanıldığının tespiti veya kısa çalışma başvurusuna yönelik uygunluk tespitinin olumsuz sonuçlanması ya da nakdi ücret desteğinden yersiz yararlandığının tespiti halinde, işyeri bu madde kapsamında sağlanan destekten yersiz yararlanmış sayılacağından, yersiz yararlanılan prim desteği tutarları 5510 sayılı Kanunun 89 uncu maddesinin ikinci fıkrası uyarınca gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte işverenden tahsil edilecektir.
SMMM Lütfi GÜLBENK