2020-06-15

HATALI B�LD�R�MLER NEDEN�YLE KISA �ALI�MA �DENE��NDEN YERS�Z YARARLANMI� S�GORTALILARLA �LG�L� D�ZELTMELER NASIL YAPILACAK

---

K�sa çal��ma ödene�inden yararlanan sigortal�lar�n i�verenlerce beyan edilen k�sa çal��ma süreleri, i�verenlerce SGK’ya bildirilen prim gün say�lar� ile ��KUR taraf�ndan ayl�k olarak kar��la�t�r�lmaktad�r.

Yap�lan kar��la�t�rmalar sonras�nda sigortal�lar�n ödenek ald��� süreleri ile SGK’ya bildirilen prim gün say�lar� toplam�n�n 30 veya 31 güne kadar olmas� halinde, ��KUR’a bildirilen çal��t�r�lmayacak süre ile SGK’ya bildirilen prim gün say�lar�n�n mutab�k oldu�u kabul edilmektedir.

Buna kar��n sigortal�n�n ay içinde  ��KUR’dan ödenek ald��� süre ile SGK’ya bildirilen prim gün say�lar� toplam�n�n 31 günü a�mas� halinde, a�an k�s�m yersiz ödeme olarak kabul edilmektedir. 

Örne�in, 1/4/2020 tarihinden itibaren k�sa çal��maya geçen i�yerinde haftal�k çal��t�r�lmayacak süresi 22,5/45 olarak ��KUR’a beyan edilmi� bir çal��an ad�na ��KUR taraf�ndan May�s ay�nda 15 günlük k�sa çal��ma ödene�i verilmektedir. May�s ay� her ne kadar 31 gün çekse de sigortal� ad�na SGK’ya 15 veya 16 günlük prim günü bildirilmesi ve toplamda 30 veya 31 güne ula��lmas� halinde ��KUR taraf�ndan usulüne uygun bildirim yap�lm�� kabul edilmektedir. Ancak bu örnekteki sigortal� ad�na May�s ay�nda SGK’ya 15 günlük bildirim yap�lm�� ise sigortal�n�n çal��t��� süre ile hafta tatiline hak kazand��� süreler puantaj kay�tlar�yla desteklenmedi�i takdirde SGK taraf�ndan sonradan eksik günlerle ilgili yap�lacak denetimlere istinaden bir günlük ek bildirge istenilmesi durumuyla kar��la��labilece�i de göz ard� edilmemelidir.

Di�er taraftan ��KUR taraf�ndan yay�mlananan 2020/1 say�l� Pasif ��gücü Genelgesinde yer alan “ KÇÖ ödeme gün say�s� ile SGK kay�tlar�ndaki ilgili dönemdeki prim gün say�s� (Hastal�k gerekçesiyle bildirilen eksik gün say�s� dâhil) toplamda 30 gün olmal�d�r. Ancak, oranlardaki küsuratlar�n tama ibla�� veya ay içinde fiili gün say�s� esas al�nmas� gibi nedenlerle ay içinde i�veren taraf�ndan yat�r�lan prim say�s� (Hastal�k gerekçesiyle bildirilen eksik gün say�s� dâhil) ile ödenen k�sa çal��ma gün say�s� toplam� 31 gün olabilecektir.” aç�klamas�na istinaden kar��la�t�rma yap�lan ay�n 30 gün çekmesine ra�men, sigortal�lar�n ödenek ald��� süreleri ile SGK’ya bildirilen prim gün say�lar�n�n toplam� 31 gün olsa bile yap�lan bildirimler do�ru kabul edilmektedir.

Sigortal�lar�n k�sa çal��ma ödene�i ald��� süre ile SGK’ya bildirilen prim gün say�s� toplam�n�n 31 günü a�mas� durumunda yap�lmas� gereken i�lemler

K�sa çal��ma ödene�i alan sigortal�lar�n ay içinde  ��KUR’dan ödenek ald��� süre ile SGK’ya bildirilen prim gün say�lar�n�n toplam�n�n 31 günü a�mas� halinde 2020/1 say�l� Genelgede yer alan “sigortal�lar�n prim gün say�s� ile k�sa çal��ma gün say�s�n�n toplam� 31 gün olabilecektir.” �baresinden hareketle ��KUR taraf�ndan toplamda 31 günü a�an süreler için yersiz ödeme ç�kart�lmaktad�r.

Hatal� ödemelerin tahsili hususunda;

- K�sa Çal��ma ve K�sa Çal��ma Hakk�nda Yönetmeli�in 7/11. F�kras�nda “��verenin hatal� bilgi ve belge vermesi nedeniyle yap�lan fazla ödemeler, yasal faizi ile birlikte i�verenden, i�çinin kusurundan kaynaklanan fazla ödemeler ise yasal faizi ile birlikte i�çiden tahsil edilir.”

-2020/1 say�l� Pasif �� Gücü Genelgesinde ise“Ayr�ca, i�çiden tahsilat i�lemine ba�lamadan önce ki�inin hesab�nda ve emanet hesab�nda  para olup olmad���n�n da kontrol edilmesi, para olmas� halinde Kurum hesab�na aktarma i�lemin yap�lmas�, kalan borcu olmas� halinde ise ilgilisinden tahsil edilmesi gerekmektedir.” �eklinde aç�klama yap�lm��t�r.

Dolay�s�yla k�sa çal��ma ödene�i alan sigortal�lara yap�lan fazla ödemeler, varsa sigortal�n�n takip eden aydaki ödene�inden mahsup edilmekte, yoksa i�verenden tahsili cihetine gidilmektedir.

Bu ba�lamda, haftal�k çal��t�r�lmayacak süresi 22,5/45 olarak bildirilmi� ve May�s ay� için 15 günlük k�sa çal��ma ödene�i alm�� bir sigortal� ad�na, SGK’ya yanl��l�kla 30 günlük prim bildirilmi� olmas� durumunda, sigortal�n�n Haziran ay� için 15 günlük bir ödene�i varsa yersiz ödeme bu ödenekten mahsup edilmekte, yoksa i�verenden tahsil edilmektedir.

Bu durumda, i�veren taraf�ndan 15 prim günü üzerinden düzenlenecek iptal nitelikteki bildirgenin SGK’ya ka��t ortam�nda (k�smi iptale ili�kin bildirge e-Bildirge V2 uygulamas� üzerinden gönderilemedi�inden) verilmesi gerekecektir. Ancak yasal süresi d���nda verilen iptal nitelikteki bildirgeler denetime sevk edilerek uygun görülmesi halinde i�leme al�naca��ndan, denetim sonuçlan�ncaya kadar sigortal�n�n ödenek alamamas� veya i�verenin yersiz yap�lan ödemeyi faiziyle ödemesi gibi bir durumla kar��la��labilecektir.

Gerek sigortal�n�n takip eden aydaki ödene�inin kesilmemesi, gerekse takip eden ayda ödenek yoksa i�verenin yersiz yap�lan ödemeyi faiziyle birlikte ödememesi ad�na, SGK’ya verilen iptal nitelikteki bildirgenin bir sureti de dilekçeye eklenmek suretiyle ��KUR’a müracaat edilmesi, dilekçede ilgili ayda SGK’ya hatal� bildirim yap�ld���, ancak hatal� bildirimin düzeltilmesi amac�yla iptal nitelikteki bildirgenin SGK’ya verildi�i, takip eden ayda sigortal�n�n ma�dur edilmemesi ad�na ödene�in kesilmeyerek sigortal�ya ödenmesi veya i�verenden tahsil edilmemesinin talep edilmesi, SGK’n�n iptal nitelikteki bildirgeyi i�leme almamas� halinde yersiz yap�lan ödemenin faiziyle birlikte ödenece�inin taahhüt edilmesinin uygun olaca�� de�erlendirilmektedir. Tabi en önemlisi bu taahhüdün ��KUR taraf�ndan da uygun görülmesi gerekecektir.

Yok e�er i�veren, “ hiç bu i�lemlerle u�ra�mayay�m, sigortal�n�n takip eden aydan mahsup edilen k�sa çal��ma ödene�ini sigortal�ya ben ödeyim veya sigortal�ya takip eden aydaki k�sa çal��ma ödene�i ödenmi� ise ��KUR’a faiziyle birlikte ödemeye raz�y�m” derse, sigortal�n�n alamad��� ödene�i sigortal�ya ödemesi veya sigortal� ödene�ini alm�� ise ��KUR’a faiziyle birlikte ödemesi gerekecektir. Bu durumda sigortal�n�n takip eden aydaki ödene�i bir önceki ayda yap�lan yersiz ödemeye mahsup edilmi� olsa da veya bir önceki ayda yap�lan yersiz ödeme i�verenden faiziyle tahsil edilecek olsa da takip eden ayda sigortal� ad�na ödeme plan�nda belirtilen k�sa çal��ma ödene�i gün say�s� kadar SGK’ya eksik gün bildiriminde bulunulabilecektir. 

Sigortal�lar�n k�sa çal��ma ödene�i ald��� süre ile SGK’ya bildirilen prim gün say�s� toplam�n�n 30 veya 31 günün  alt�nda kalmas� durumunda yap�lmas� gereken i�lemler

K�sa çal��ma ödene�i alan sigortal�lar�n k�sa çal��ma ödene�i ald��� süre ile SGK’ya bildirilen prim gün say�s� toplam�n�n ay�n çekti�i gün say�s�na göre 30 veya 31 günün alt�nda olmas� durumunda, ��KUR taraf�ndan yersiz ödeme olu�turulmas� gibi bir durumla kar��la��lmayacakt�r.

Ancak bu durumda k�sa çal��ma ödene�i alan sigortal�n�n SGK’ya bildirilen prim gün say�s�n�n eksik olmas� nedeniyle, gerek sonradan yap�lacak uygunluk denetimleri neticesinde, gerekse sigortal�lar taraf�ndan yap�lacak ihbar veya �ikayetler üzerine yap�lacak denetimler neticesinde eksik bildirim yap�lan aylar için 2 ayl�k asgari ücret tutar�nda idari para cezas�na maruz kal�nabilece�i gibi 2020 y�l�nda al�nm�� asgari ücret desteklerinin tümünün faiziyle ödenmesi gibi bir durumla kar��la��labilecektir.

Dolay�s�yla sonradan telafisi a��r müeyyidelerle kar��la��lmamas� ad�na k�sa çal��ma ödene�i alan sigortal�lar�n ay�n kalan günlerindeki prim günlerinin SGK’ya eksik bildirilmi� olmas� halinde, eksik bildirilen sürelere ili�kin ek nitelikteki ayl�k prim ve hizmet belgelerinin e-Bildirge V2 uygulamas� üzerinden gönderilmesi yerinde olacakt�r. Süresi d���nda yap�lacak bu bildirimlerin ayl�k prim ve hizmet belgesinin verilmesi gereken yasal süreyi izleyen üç ay içinde verildi�i takdirde belgede kay�tl� sigortal�lar�n i�e giri� bildirgelerinin de süresi içinde verilmesi halinde denetime sevk  edilmeden i�leme al�naca��, ayr�ca uygulanacak ceza tutar�n�n 2 asgari ücreti geçmemek üzere bildirgede kay�tl� sigortal� say�s� ba��na asgari ücretin 1/8’i tutar�nda olaca�� hususunun da göz önüne al�narak, bildirgelerin üç ayl�k süre içinde i�verenlerce kendili�inden verilmesi isabetli olacakt�r.

Nacizane küçük bir öneri

K�sa çal��ma ödene�i alan sigortal�lar�n ay içinde  ��KUR’dan ödenek ald��� süre ile SGK’ya bildirilen prim gün say�lar�n�n toplam�n�n 31 günü a�mas� halinde yersiz yap�lan ödemenin do�rudan sigortal�n�n takip eden aydaki ödene�inden kesilmesi veya i�verenden tahsili cihetine gidilmesi yerine, öncelikle durumun ��KUR taraf�ndan i�verene iki sat�r bir yaz� ile veya mail ortam�nda bildirilerek hatal� bildirimin SGK’dan düzeltilmesinin istenilmesi, aksi halde gerekli müeyyidelerin uygulanaca��n�n bildirilmesi, ya�anan bu pandemi krizinde sigortal�lar�n ve i�verenlerin ma�duriyetine engel olacakt�r.

Bununla birlikte, k�sa çal��ma ödene�i verilen sürelere münhas�ran, ��KUR’a beyan edilen k�sa çal��ma süreleri  ile SGK’ya yap�lan bildirimlerin toplam�n�n 30 veya 31 günü a�mas� halinde, i�verenlerce düzenlenen iptal nitelikteki ayl�k prim ve hizmet belgelerinin do�rulu�unun ��KUR’a yap�lan k�sa çal��ma ba�vurular� ile kan�tlanmas� durumunda, bu bildirgelerin herhangi bir denetime gidilmeksizin i�leme al�nmas� halinde, hem gereksiz bürokratik i�lemlerinin önüne geçilmi� olacak, hem de Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlar�n�n zaten çok fazla olan i� yükü bir nebze de olsa hafifletilerek çok daha katma de�er sa�layan denetimlere sevk edilmelerine imkan sa�lanm�� olacakt�r.

Eyüp Sabri DEM�RC�