2020-02-26

KENDİNE AİT İŞYERİNDEN KENDİNİ SSK’LI BİLDİRENLERDE İKİ KRİTİK NOKTAYA DİKKAT!

---

5510 sayılı Kanunun 53/2.fıkrasında “4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sayılanlar, kendilerine ait veya ortak oldukları işyerlerinden dolayı, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı bildirilemezler.” hükmü yer almaktadır.

Kanunda yer alan bu hükme istinaden,

-Ticarî kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek veya basit usûlde gelir vergisi mükellefi olanların,

-Gelir vergisinden muaf olup, esnaf ve sanatkâr siciline kayıtlı olanların,

-Anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortaklarının, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin komandite ortaklarının, diğer şirket ve donatma iştiraklerinin ise tüm ortaklarının,

5510/4-b (eski adıyla Bağkur) kapsamında sigortalı olmaları gerekirken, kendilerine ait işyerlerinden kendilerini 5510/4-a (eski adıyla SSK) kapsamında sigortalı olarak bildirmiş olmaları halinde, 4/a (SSK) kapsamında sigortalılıkları iptal edilerek 4/b (Bağkur) kapsamındaki sigortalılıkları geçerli sayılmaktadır.

SSK kapsamındaki sigortalılıkları iptal edilerek Bağkur kapsamına alınan vatandaşların SSK kapsamındaki primleri yüksekten yatmış ise bir ay içinde beyan değişikliği başvurusunda  bulunmaları gerekiyor.

Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 98/1-a bendinde “Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı olduğu sonradan anlaşılan ve tescil işlemleri sonradan geriye yönelik olarak yapılan sigortalıların prime esas kazançları, tescil işlemlerine ilişkin bildirimin tebliğinden itibaren bir ay içerisinde beyanda bulunulması ve beyanın 1/10/2008 ve sonraki sürelere ilişkin olması şartıyla kabul edilir.” şeklinde açıklama yapılmıştır.

Buna göre, kendi işyerlerinden kendilerini SSK’lı olarak bildiren kişilerin SSK kapsamındaki primleri yüksekten yatmış ise Bağkur kapsamındaki sigortalı olduklarına dair Sosyal Güvenlik Kurumunca 4/b kapsamında tescil edildiklerine dair yapılan tebligat üzerine en geç bir ay içinde 4/b kapsamındaki prime esas kazanç tutarlarını belirlemek üzerine başvuruda bulunmaları gerekiyor.

Bir aylık süre içinde yapılacak beyan üzerine, 1/10/2008 tarihinden sonraki süreler için geçerli olmak kaydıyla, Bağkur kapsamına alınan kişinin Bağkur primleri, beyanda bulunduğu prime esas kazanç tutarı üzerinden oluşturulmaktadır. Bir aylık süre içinde başvurulmaması halinde ise SSK kapsamındaki primleri tavandan yatmış olsa bile Bağkur kapsamındaki primleri asgari ücret üzerinden oluşturulmaktadır.

Bir aylık süre içinde beyan değişikliği hususunda başvuruda bulunmamakla birlikte, sonradan beyan değişikliğinde bulunan vatandaşların Bağkur kapsamındaki prime esas kazançları ise beyanda bulundukları tarihten itibaren geçerli kabul edilmektedir.

Şirket ortaklarının 4/a kapsamında ödenen primlerin işveren hissesinin  Bağkur kapsamındaki prim borçlarına aktarılabilmesi için şirket tüzel kişiliğinin muvafakatı gerekiyor.

SGK’nın 2014/28 ve 2015/28 sayılı Genelgelerine göre, kendi işyerlerinden kendilerini sigortalı olarak bildirilen kişiler adına SSK kapsamında ödenen primlerin Bağkur kapsamındaki prim borçlarına aktarılması sırasında;

-Gerçek kişiler yönünden; ödenen primler sigortalı ve işveren hissesi ile birlikte,

-Şirket ortakları yönünden; sigortalı hissesi 4/b kapsamındaki prim borcunu karşılaması halinde sadece sigortalı hissesi, karşılamaması ve işverenin yazılı muvafakatının olması kaydıyla sigortalı ve işveren hissesi birlikte

Bağkur kapsamındaki prim borçlarına aktarılmaktadır.

Ancak şirket ortaklarının Bağkur kapsamındaki prim borçlarına SSK kapsamında ödenen işveren hissesinin aktarılabilmesi için işverenin yazılı muvafakatının dışında, ayrıca işverenin Türkiye genelinde gerek kendisine ait işyerlerinden, gerekse ortağı, üst düzey yöneticisi, alt işvereni veya işveren vekili olduğu işyerlerinden dolayı SGK’ya herhangi bir borcunun bulunmaması gerekiyor.

GÜLBENK MÜŞAVİRLİK