2013-11-01

Banka tarafından Çıkartılan ve Firmaların Personeline Dağıttığı Hediye Kartları ile Yapılan Harcamalarının Giderleştirilmesi ve Belge Düzeni hk.

---

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI BÜYÜK MÜKELLEFLER VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü

 

	TARİH	:	01.11.2013
	SAYI	:	64597866-mükerrer 257-166
	KONU	:	Banka tarafından Çıkartılan ve Firmaların Personeline Dağıttığı Hediye Kartları ile Yapılan Harcamalarının Giderleştirilmesi ve Belge Düzeni hk.

 

…

İLGİ: …

İlgi özelge talep formu ve ek dilekçelerinizde; bankanızın firmaların satış ve pazarlama politikaları doğrultusunda kendi müşterilerine promosyon ödemeleri kapsamında vereceği ikramiye veya hediyeler için "hediye kartı" çıkaracağı, firmanın her bir karta yüklenecek harcama tutarını belirleyeceği ve bu tutar kadar banka nezdinde blokeli hesap açılacağı, hediye kartlarının firmalarca kendi müşterilerine dağıtılacağı, kart sahibi müşterilerin nakit çekme özelliği olmayan hediye kartlarını banka POS'larının mevcut olduğu işyerlerinde POS'tan geçirmek suretiyle harcama yapabilecekleri, söz konusu harcamaların POS makinelerinden alınan bilgilere göre aylık olarak banka hesap ekstresi dökümü ve/veya dekontlar/raporlar ile firmaya iletileceği ve buna ilaveten kart numarası, harcama tarihi, harcamanın yapıldığı işyeri ve yapılan masraf tutarı gibi bilgileri içeren bir raporun kartı dağıtan firmaya gönderileceği belirtilerek, hediye kartı dağıtmak suretiyle satış-pazarlama amaçlı promosyon harcaması yapan firmalarca, dağıtımı yapılan kartlarla yapılan katma değer vergisi dahil harcama tutarlarının, kartı çıkaran bankanın firmaya vermiş olduğu dekont, hesap ekstresi ve harcama raporuna istinaden muhasebe kayıtlarına alınıp alınmayacağı ve bankanızca başkaca bir belgenin düzenlenip düzenlenmeyeceği konusunda Başkanlığımızın görüşü talep edilmektedir.

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 6 ncı maddesinde,"Kurumlar vergisinin, birinci maddede yazılı mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanır. Safi kurum kazancının tespitinde Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanç hakkındaki hükümleri uygulanır." açıklamasına yer verilmektedir.

Gelir Vergisi Kanununun bilanço esasında ticari kazancın tespiti ile ilgili 38 inci maddesinde; "Bilanço esasına göre ticari kazanç, teşebbüsteki öz sermayenin hesap dönemi sonunda ve başındaki değerleri arasındaki müspet farktır. Bu dönem zarfında sahip ve sahiplerce;

 

1. İşletmeye ilave olunan değerler bu farktan indirilir.

    

2. İşletmeden çekilen değerler ise farka ilave olunur.

Ticari kazancın bu suretle tespit edilmesi sırasında, Vergi Usul Kanunun değerlemeye ait hükümleri ile bu Kanunun 40 ve 41 inci maddeleri hükümlerine uyulur." hükmü yer almaktadır.

Bu hüküm gereğince, safi kurum kazancının tespitinde, Kurumlar Vergisi Kanununun 8 inci maddesi ile Gelir Vergisi Kanununun 40 ıncı maddesindeki giderler hasılattan indirim konusu yapılmaktadır.

Aynı Kanunun 40 ıncı maddesinin birinci fıkrasında, ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel giderlerin, safi ticari kazancın tespitinde indirilecek gider olarak kabul edileceği belirtilmiştir. Firmaların hediye kartı çıkarmak suretiyle yapmış olduğu satış ve pazarlama amaçlı harcamalar da genel giderler niteliğindedir.

Diğer taraftan, kartın kullanıldığı işyeri sahibi mükellef tarafından bu kullanıma karşılık teşkil eden bedelin; kartı çıkaran firmalarca kart verilen müşterilerin mükellefiyetlerinin bulunması halinde de bu tutarın müşteriler tarafından gelir olarak kaydedileceği tabiidir.

Yukarıda yapılan açıklamalara göre, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu açısından, söz konusu hediye kartlarıyla yapılacak harcamalar karşılığında firmalar tarafından bir bedel tahsil edilmediğinden, bu malların maliyet bedelleri kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınabilecektir. Adına kart çıkardığınız firmaların müşterilerinin bu kartlarla yapmış oldukları harcamaları gider veya maliyet olarak dikkate alamayacakları, katma değer vergilerini de indirim konusu yapamayacakları tabiidir.

213 sayılı Vergi Usul Kanununun 227-242 maddeleri arasında belge düzenine ilişkin hükümler düzenlenmiş olup, söz konusu Kanunun

 

• 227 nci maddesinin 1 inci fıkrasında; bu kanunda aksine hüküm olmadıkça bu kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait olan kayıtların tevsiki mecburi olduğu,

   

• 228 inci maddesinde de, örf ve teamüle göre bir vesikaya istinat ettirilmesi mutat olmayan müteferrik giderlerin; vesikanın teminine imkan olmayan giderlerin ve vergi kanunlarına göre götürü olarak tespit edilen giderler için ispat edici kağıt aranmayacağı, söz konusu yazılı giderlerin gerçek miktarları üzerinden kayıtlara geçirilmesi ve miktarlarının işin genişliğine ve mahiyetine uygun bulunması şart olduğu,

   

• 242 nci maddesinde ise tüccarların, evvelki maddelerin dışında kalan ve bir hüküm ifade eden veya icabında bir hakkın ispatına delil olarak kullanılabilen mukavelename, taahhütname, kefaletname, mahkeme ilamları gibi hukuki vesikalarla ihbarname, karar örnekleri, vergi makbuzları gibi vergi evrakını dosyada muhafaza etmeye mecbur oldukları

hüküm altına alınmıştır.

Buna göre, firmalarca gider yazılacak harcama yapılmış olan hediye kartı bedel tutarlarının, bankanız ile firmalar arasında yapılan sözleşmeler ile hediye kartı bedel tutarlarını gösteren aylık hesap durumu özet tablosu, dekont, hesap ekstresi ve dilekçenizde bahsedilen ayrıntılı harcama raporu ile tevsik edilmesi mümkün olup bu evrakın, Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre muhafazası ve istenildiğinde ibraz edilmesi gerekmektedir.

Öte yandan, KDV Kanununun;

 

• 1/1 inci maddesinde, Türkiye'de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin KDV'ye tabi olduğu,

   

• 2/1 inci maddesinde, teslimin, bir mal üzerindeki tasarruf hakkının malik veya onun adına hareket edenlerce, alıcıya veya adına hareket edenlere devredilmesi olduğu ve bir malın alıcı veya onun adına hareket edenlerin gösterdiği yere veya kişilere tevdiinin teslim hükmünde olduğu,

   

• 20/1 inci maddesinde, teslim ve hizmet işlemlerinde matrahın bu işlemlerin karşılığını teşkil eden bedel olduğu,

   

• 25/a maddesinde, fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen ticari teamüllere uygun miktardaki iskontoların KDV matrahına dahil olmayacağı

hükme bağlanmıştır.

Buna göre, KDV Kanununun 25/a maddesi uyarınca satılan ürüne ilişkin fatura ve benzeri belgede ayrıca gösterilen ve ticari teamüllere uygun miktarda olan iskontolar KDV matrahına dahil edilmemektedir. Bu şartlara uymayan iskontoların KDV matrahından indirilmesi ise mümkün değildir.

Ödeme aracı olarak kullanılan "hediye kartları" nın banka tarafından firmalara ya da firmalar tarafından müşterilerine verilmesi herhangi bir mal teslimi veya hizmet ifası karşılığını oluşturmadığından KDV'ye tabi tutulmayacaktır.

Kendisinden alışveriş yapan müşterilere "hediye kartı" veren firmanın bu satışlara ilişkin bedel üzerinden KDV hesaplaması gerekmektedir. Bu satışa ilişkin faturada yer alan mal ya da hizmet bedelinden hediye kartı tutarının düşülmesi mümkün değildir. Müşterilerin KDV mükellefi olması halinde bu belgelerde gösterilen KDV müşteriler tarafından indirim konusu yapılabilecektir.

Müşterilerin hediye kartlarını kullanmak suretiyle yapmış oldukları harcamalar genel esaslar çerçevesinde KDV'ye tabidir. Hesaplanan bu KDV kartı veren firma tarafından indirim konusu yapılamayacak, KDV mükellefi olması halinde müşteriler tarafından indirim konusu yapılabilecektir.

Müşterilerin hediye kartları ile yapacağı harcamalara ait tutarın Banka tarafından kartı veren firmalardan tahsili KDV'ye tabi değildir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.