PRİM TEŞVİKLERİNDEN YARARLANIRKEN YENİ YILDA NELERE DİKKAT EDİLMELİ

Mevcut uygulamada, Türkiye geneli birden fazla işyeri (şubesi) bulunan işverenlerin beş puanlık prim indiriminden yararlanmaları sırasında, ödeme vadesi geçmiş prim ve idari para cezası borçlarının olup olmadığına her bir işyeri için ayrı ayrı bakılmaktadır.

Dolayısıyla Türkiye genelinde birden fazla işyeri dosyası bulunan bir işveren ödeme vadesi geçmiş prim ve idari para cezası borcu bulunmayan işyerlerinde istihdam ettiği sigortalılardan dolayı veya ilk defa sigortalı çalıştırmaya başladığı bir şubesindeki sigortalılardan dolayı beş puanlık prim indiriminden yararlanabilir iken, ödeme vadesi geçmiş prim veya idari para cezası bulunan bir işyerinde istihdam ettiği sigortalılardan dolayı beş puanlık prim indiriminden yararlanması mümkün bulunmamaktadır.

Ancak, Sosyal Güvenlik Kurumunca yayımlanan 2021/26 ve 2021/30 sayılı Genelgelerde gerek beş puanlık prim indiriminden, gerek beş puanlık prim indirimine ilave altı puanlık prim indiriminden, gerekse 06111, 17103/27103, 14857, 05746, 25510/16322/26322, 55225/25225, 02828, 03294 kanun numaralı prim teşviklerinden yararlanır iken ödeme vadesi geçmiş prim ve idari para cezası bulunmama şartına 2022/Ocak ayına ait MUHSGK’dan başlanılarak “işveren” bazında bakılacağı açıklanmıştır.

2021/26 sayılı Genelgede yapılan bu açıklamalara göre;  

- Türkiye genelinde SGK nezdinde birden fazla işyeri dosyası bulunan işverenler 06111, 17103/27103, 14857, 05746, 25510/16322/26322, 55225/25225, 02828, 03294 kanun numaralı prim teşviklerinden yararlanırken, Türkiye genelindeki diğer işyerlerinden kaynaklanan vadesi geçmiş borçlarının bulunması halinde, bu teşviklerden beş puanlık prim indirimi uygulanmaksızın yalnızca ilgili kanunlarda öngörülen tutar kadar yararlanabileceklerdir.

-51 ile Gökçeada ve Bozcaada’da faaliyet gösteren işverenlerce yararlanılmakta olan 5 + 6 = 11 puanlık prim indiriminin süresi her ne kadar 2021/Aralık ayında sona eriyor olsa da teşvikin uygulama süresini belirleme konusunda sayın Cumhurbaşkanı yetkili kılınmıştır. Dolayısıyla sözkonusu teşvikin uygulama süresinin sayın Cumhurbaşkanı tarafından uzatılması halinde teşvikten 2022 yılında da yararlanılabilecektir. Ancak 2021/26 sayılı Genelgede yapılan açıklamalara göre 2022/Ocak ayına ait MUHSGK’dan başlanılarak 46486/56486/66486 kanun numaralı teşvikten yararlanabilmek için Türkiye genelinde birden fazla işyeri dosyası bulunan işverenler yönünden “işyeri” bazında değil, “işveren” bazında borca bakılacaktır. Haliyle kapsama giren 51 il ile Gökçeada ve Bozcaada’da faaliyet gösteren işverenler Türkiye genelinde herhangi bir işyerinden kaynaklanan vadesi geçmiş prim veya idari para cezası borcunun bulunması halinde bu borçlar ödenmediği veya yapılandırılmadığı / taksitlendirilmediği sürece  2022/Ocak ayına ait MUHSGK’dan başlanarak 46486/56486/66486 kanun numaralı teşvikten de yararlanamayacaklardır.

…

Nelere dikkat edilmeli?

Mevcut uygulamada bir işyerinin ödeme vadesi geçmiş prim veya idari para cezası borcunun bulunması, sadece o işyerinden dolayı prim teşviklerinden yararlanılamamasına neden olurken, 2022/Ocak ayından itibaren aynı işverenin Türkiye genelindeki tüm işyerleri bu durumdan olumsuz yönden etkilenecektir. Haliyle sadece bir işyerinden kaynaklanan vadesi geçmiş borçlardan dolayı prim teşviklerinden yararlanamamanın maliyeti 2022/Ocak ayından itibaren katlanarak artacaktır.

O açıdan sonradan telafisi çok güç sonuçlarla karşılaşılmaması adına aşağıdaki hususlara dikkat edilmesinin yerinde olacağı düşünülmektedir.

1-Uygulamada kimi zaman SGK Müdürlüklerince geriye yönelik yapılan işlemler sonrasında, kimi zaman da işverenlerce geriye yönelik verilen prim belgelerinden dolayı prim borçları ortaya çıkabilmektedir.

Geriye yönelik olarak sonradan ortaya çıkan bu borçlar, cari döneme ait teşvikli MUHSGK gönderildikten sonra ortaya çıkar ise bu durum teşvikli beyannamenin daha önce gönderilmiş olması nedeniyle cari dönemde prim teşviklerinden yararlanılmasına engel teşkil etmemektedir. Sözkonusu borçlar cari döneme ait MUHSGK gönderilmeden önce ortaya çıkar ise bu durumda teşvikli beyanname gönderilebilmesi için ayın 26’sından önce ödeme vadesi geçmiş borçların ödenmesi gerekecektir.

Dolayısıyla, özellikle birden fazla şubesi bulunan işverenlerin sadece bir işyerinden kaynaklanan bu borçları, Türkiye genelindeki tüm işyerlerini etkileyeceğinden MUHSGK’nın ayın 26’sı beklenilmeden cari dönem başında gönderilmesi yerinde olacaktır.

Diğer taraftan cari dönem başında MUHSGK’nın “SGK Bildirimleri” başlıklı bölümünün hazır olmasına rağmen, “Vergi Bildirimleri” ile ilgili kısmının hazır olmaması halinde SGK bildirimleri kısmının Vergi Bildirimleri kısmının doldurulması beklenilmeden gönderilmesi mümkün olduğundan, vergi bildirimleri kısmının sonradan SGK Bildirimleri kısmının boş bırakılarak düzeltme beyannamesi ile gönderilmesinin mümkün olduğu göz önünde bulundurulmalıdır.

2- Cari dönem içinde MUHSGK gönderilmeden önce geriye yönelik prim borcu tahakkuk ettirildiği durumlarda, bu borçlar MUHSGK’nın gönderilmesi gereken yasal sürenin son günü içinde ödendikten sonra dahi teşvikli beyanname gönderilmesi mümkün bulunmaktadır. Bu manada, geriye yönelik prim borçları ödendikten sonra  bu paralar iki saat içinde işyeri hesabına otomatik olarak aktarılmaktadır. Dolayısıyla vadesi geçmiş prim ve İPC borçlarını ayın 26’sında ödeyen işverenler dahi, ödeme yaptıkları zaman diliminden iki saat sonra (23.59 aşılmamak kaydıyla) teşvikli bildirge gönderebileceklerdir.

3- Prim teşviklerinden yararlanılır iken değişiklik öncesinde her bir işyeri ve borç türü bazında 15,00 TL’ye kadar olan borçlar dikkate alınmazken, değişiklik sonrasında bu sınır Türkiye genelindeki tüm işyerleri için birlikte dikkate alınacaktır. Dolayısıyla, Türkiye genelindeki toplam borç tutarları her bir borç türü bazında 15,00 TL’nin üstüne çıkan işverenlerin bu borçları ödemeleri ya da bu borçlar müfredat kartlarındaki hatalı kayıtlar nedeniyle ortaya çıkmışsa Sosyal Güvenlik Merkezlerine müracaat ederek düzelttirmeleri isabetli olacaktır.

4- Özel bina inşaatları ve ihale konusu işlerden kaynaklanan fark işçilik borçlarının işverenlere tebliğinden itibaren bir aylık süre içinde ödenmesi ya da itirazda bulunulması mümkündür. Dolayısıyla fark işçilik borçlarının kesinleşmesi için her halükarda borcun tebliğinden itibaren bir aylık sürenin beklenilmesi gerektiğinden, sözkonusu bir aylık süre geçmeden fark işçilik borçları nedeniyle prim tahakkuk işlemlerinin yapılmaması gerekiyor. Aksi halde bir aylık süre geçmemiş olsa bile tahakkuk eden prim borçları nedeniyle cari ayda teşvikli beyanname gönderilemeyeceğinden işverenlerce tahakkuk eden borcun silinmesi hususunda SGK Müdürlüklerine başvuruda bulunulması gerekecektir. Bu hususta Sosyal Güvenlik Kurumunun bir genel yazı ile taşra teşkilatını bilgilendirmesi, sonradan yaşanabilecek olası sorunların önüne geçecektir.

5- Alt işverenlere ait borçlar evvelce asıl işverenin sadece o işyerinden dolayı prim teşviklerinden yararlanılmasına engel olmakta iken, değişiklik sonrası asıl işverene ait tüm işyerleri bu durumdan etkilenecektir. O açıdan değişiklik sonrası alt işverenlerin prim ve idari para cezası borçlarının daha sıkı takip edilmesi isabetli olacaktır.

6- Tebliğ edilen idari para cezalarının 15 günlük süre içinde ödenmesi mümkün bulunduğundan, sözkonusu 15 günlük süre içinde idari para cezası borcu ödenmese bile teşvikli MUHSGK gönderilmesi mümkün bulunmaktadır. Ancak 15 günlük süre içinde tebliğ edilen idari para cezasına itirazda bulunulmuş olması halinde her nekadar itirazın reddi veya kabulü konusunda SGK tarafından bir karar alınmamış olsa dahi 15 günlük süre sonrasında teşvikli beyanname gönderilmesine izin verilmemektedir. Dolayısıyla tebliğ edilen idari para cezalarına itiraz edilecek olduğu durumlarda dahi 15 günlük süre sona ermeden teşvikli beyannamelerin gönderilmesi yerinde olacaktır.

7-Teşvikli MUHSGK gönderilmeden önce Türkiye genelinde işveren bazında yapılacak borç sorgulaması sırasında aynı işverene ait gayri faal olan işyeri dosyalarının da borçları da sorgulanacaktır. Bu hususla ilgili tavsiyem, e-SGK sistemi içinde yer alan “İşveren Sistemi” uygulamasından “TÜRKİYE GENELİ İŞYERLERİM” seçeneği vasıtasıyla gayri faal olan işyeri dosyalarının tespit edilerek, bu işyerlerine ait e-Bildirge şifresi varsa e-Bildirge uygulaması üzerinden, yoksa ilgili SGK Müdürlüğünden borç kontrolü yapmaları yönünde olacaktır.

Eyüp Sabri DEMİRCİ

Sosyal Güvenlik Danışmanı

Kötü Makaleyi Değerlendirin: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Çok İyi
		Yazdır