Yazı fontu: Boyutu:
 

2016-05-09

4/C Maddesi Kapsamında Çalıştırılan Personele Mahkeme Kararına İstinaden 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Ek-9. Maddesine Göre Yapılacak Ek Ödemelerden Gelir Vergisi Kesintisi Yapılıp Yapılm


  T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
HATAY VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü

ÇOK İVEDİ
 

 

  TARİH : 09.05.2016
SAYI : 35672403-010[120-61-63-94-103-104-2015]-26
KONU : 4/C Maddesi Kapsamında Çalıştırılan Personele Mahkeme Kararına İstinaden 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Ek-9. Maddesine Göre Yapılacak Ek Ödemelerden Gelir Vergisi Kesintisi Yapılıp Yapılm

İlgide kayıtlı özelge talep formunuz ve eklerinin tetkikinden; Defterdarlığınız Personel Müdürlüğü emrinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/C maddesi kapsamında geçici personel statüsünde istihdam edilen personele mahkeme kararına istinaden 375 sayılı Kanun Hükmündeki Kararnamenin Ek-9. maddesine göre yapılacak ek ödemelerden gelir vergisi kesintisi yapılıp yapılmayacağı konusunda görüş talebinde bulunduğunuz anlaşılmıştır.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 23. ve müteakip maddelerinde ücretlere ve ücret sayılan ödemelere ilişkin istisnalara yer verilmiş olup, 61. maddesinde ise; "Ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.

Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez." hükmüne yer verilmiştir.

Diğer taraftan, 02.11.2011 tarih ve mükerrer 2810 Sayılı Resmi Gazete' de yayımlanarak yürürlüğe giren 666 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 1. maddesi ile 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye eklenen ek 9. maddesinde;"Aylıklarını 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu ile 2914 Sayılı Yükseköğretim Personel Kanununa göre almakta olan personele, 399 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye ekli (II) sayılı cetvele dahil pozisyonlarda istihdam edilen sözleşmeli personele, subay, sözleşmeli subay, sözleşmeli astsubay, adayları ile uzman jandarma ve uzman erbaşlara, mali haklar kapsamında yapılan her türlü ödemeler dahil almakta oldukları toplam ödeme tutan dikkate alınmak suretiyle aynı veya benzer kadro ve görevlerde bulunan personel arasındaki ücret dengesini sağlamak amacıyla, en yüksek Devlet Memuru aylığına (ek gösterge dahil), ekli (I) sayılı cetvelde yer alan kadro ve görev unvanlarına karşılık gelen oranların uygulanması suretiyle hesaplanan tutarda ek ödeme yapılır.

Ek ödemeye hak kazanılmasında ve bu ödemenin yapılmasında aylıklara ilişkin hükümler uygulanır. Bu maddeye göre yapılacak ek ödeme damga vergisi hariç herhangi bir vergiye tabi tutulmaz ve ilgili mevzuatı uyarınca ödenmekte olan zam, tazminat, döner sermaye ödemesi, ikramiye, ücret ve her ne ad adı altında olursa olsun yapılan benzeri ödemelerin hesabında dikkate alınmaz." hükmüne yer verilmiştir.

Öte yandan, 657 sayılı Kanunun "İstihdam şekilleri" başlıklı 4. maddesinde kamu hizmetlerinin; memurlar, sözleşmeli personel, geçici personel ve işçiler eliyle gördürüleceği hüküm altına alınmış ve anılan maddenin (C) fıkrasında geçici personele ilişkin;

"C) Geçici personel

Bir yıldan az süreli veya mevsimlik hizmet olduğuna Devlet Personel Başkanlığı ve Maliye Bakanlığının görüşlerine dayanılarak Bakanlar Kurulunca karar verilen görevlerde ve belirtilen ücret ve adet sınırları içinde sözleşme ile çalıştırılan ve işçi sayılmayan kimselerdir.

Özelleştirme uygulamaları sebebiyle iş akitleri kamu veya özel sektör işverenince feshedilen ve 24.11.1994 tarihli ve 4046 sayılı Kanun kapsamında diğer kamu kurum ve kuruluşlarına nakil hakkı bulunmayan personel de bu fıkra kapsamında yaşlılık veya malullük aylığı almaya hak kazanıncaya kadar istihdam edilebilir. Bu kapsamda istihdam edileceklerin sayısı, öğrenim durumlarına göre çalışma şartları ve bunlara ödenecek ücretler ile diğer hususlar Devlet Personel Başkanlığı ve Maliye Bakanlığının görüşleri üzerine Bakanlar Kurulunca belirlenir." hükmüne yer almaktadır.

Anılan fıkranın birinci paragrafı uyarınca Türkiye İstatistik Kurumu ve Yüksek Seçim Kurulunda istihdam edilecek geçici personelin çalışma usul ve esasları ile bunlara yapılacak ödemeler her yıl Bakanlar Kurulu kararıyla yürürlüğe konulan esaslarda belirlenmektedir. 657 sayılı Kanunun 4. maddesinin (C) fıkrasının ikinci paragrafı kapsamında istihdam edilen geçici personelin çalışma usul ve esasları ile bunlara yapılacak ödemeler ise 29.12.2014 tarihli ve 2014/7140 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan "Özelleştirme uygulamaları Sonucunda İş Sözleşmeleri Sona Eren İşçilerin Kamu Kurum ve Kuruluşlarında geçici Personel Statüsünde İstihdam Edilmelerine İlişkin Esaslar"da belirlenmiştir. 01.01.2015 tarihinden itibaren uygulanmakta olan 2014/7140 sayılı Kararın "Ücretler" başlıklı 7. maddesinde;

"MADDE 7-(l) Bu Karara göre istihdam edilecek geçici personele, tahsil dereceleri dikkate alınmak suretiyle aşağıdaki brüt aylık ücretler ödenir.

a) Yükseköğrenim mezunlarına 25.808 gösterge rakamının memur maaş katsayısı ile çarpımından elde edilecek tutar.

b) Lise ve dengi okul mezunlarına 23.833 gösterge rakamının memur maaş katsayısı ile çarpımından elde edilecek tutar.

c) İlköğretim (ilkokul mezunu veya okur-yazar dahil) mezunlarına 21.833 gösterge rakamının memur maaş katsayısı ile çarpımından elde edilecek tutar.

(2) Geçici personelden, bu Kararda belirtilen görevleri yapmak üzere, görevli oldukları memuriyet mahalli dışında görev yapacaklara 10.02.1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümlerine göre harcırah ödenir.

(3) Ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde fiilen görev yapan geçici personel, ceza infaz kurumları ve tutukevlerinin asli personeli gibi iaşe edilir.

(4) Geçici personel, 19.11.1986 tarihli ve 86/11220 sayılı Kararname ile yürürlüğe konulan "Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliği" hükümlerinden aynı usul ve esaslar çerçevesinde faydalandırılır.

(5) Geçici personele, 657 sayılı Kanunun 203. maddesinin üçüncü fıkrası hükümleri hariç olmak üzere aynı usul ve esaslar çerçevesinde eş için 2.533 ve her bir çocuk için 297 gösterge rakamı üzerinden aile yardımı ödeneği verilir.

(6) Geçici personelden normal çalışma saatleri dışında fiilen çalışanlara, bu çalışmaları karşılığında ayda 50 saati geçmemek üzere yılı merkezi yönetim bütçe kanununda belirlenen fazla çalışma saat ücreti tutarında fazla çalışma ücreti ödenir.

(7) Geçici personele, bu Esaslar ve ilgili yıla ilişkin toplu sözleşmelerde yapılması öngörülen avni ve nakdi ödemeler dışında herhangi bir ad altında ödeme yapılmaz ve sözleşmelere bu yolda hüküm konulamaz,

(8) Bu ödemeler, sosyal güvenlik mevzuatına göre kişiden yapılacak kesintiler ile gelir ve

damga vergisi dışında herhangi bir kesintiye tabi tutulmaz. "

hükmü bulunmaktadır. Anılan hükümde ve 14.08.2013 tarihli ve 28735 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu Görevlilerinin Geneline ve Hizmet Kollarına Yönelik Mali ve Sosyal Haklara İlişkin 2014 ve 2015 Yıllarını Kapsayan 2. Dönem Toplu Sözleşmede geçici personele ek ödeme yapılmasına ilişkin herhangi bir düzenleme bulunmadığından, 2015 yılı ve daha önceki yıllarda 657 sayılı Kanunun 4. maddesinin (C) fıkrası kapsamında çalışan geçici personele ek ödeme yapılmasına yetki veren herhangi bir mevzuat bulunmamaktadır.

Ancak, 23.08.2015 tarihli ve 29454 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu Görevlilerinin Geneline ve Hizmet Kollarına Yönelik Mali ve Sosyal Haklara ilişkin 2016 ve 2017 yıllarını kapsayan 3. Dönem Toplu Sözleşmesinin 24. maddesinde;

"Ayın veya haftanın bazı günleri ya da günün belirli saatleri gibi kısmi zamanlı çalışanlar ile parça başı ücret vermek suretiyle istihdam edilenler hariç olmak üzere 657 sayılı Kanunun 4. maddesinin (C) fıkrası hükmüne istinaden yürürlüğe konulan Bakanlar Kurulu kararları kapsamında Yüksek Seçim Kurulu ve Türkiye İstatistik Kurumunda istihdam edilen geçici personel ile 29.12.2014 tarihli ve 2014/7140 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca kamu kurum ve kuruluşlarında istihdam edilen geçici personele, 1.800 gösterge rakamının memur aylık katsayısıyla çarpımı sonucu bulunacak tutarda ek ödeme verilir... "

hükmüne yer verilmiştir. Bu kapsamda, anılan personele 2016 yılından itibaren 3. Dönem Toplu Sözleşmesindeki söz konusu hüküm çerçevesinde ek ödeme verilmeye başlanmıştır.

Yukarıda yapılan açıklamalara göre, 657 sayılı Kanunun 4. maddesinin (C) fıkrası kapsamında geçici personele ödenen ek ödemeyle ilgili olarak kendi kanuni dayanağında herhangi bir istisna hükmü bulunmadığından ve Gelir Vergisi Kanununun 23 ve müteakip maddelerinde yapılan ödemeye ilişkin herhangi bir istisna hükmü yer almadığından, söz konusu personele ödenen ek ödemelerin Gelir Vergisi Kanununun 61, 63, 94 ve 103. maddeleri gereğince vergiye tabi tutulması gerekmektedir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

GÜLBENK MÜŞAVİRLİK
Adres: Mustafa Kemal Mah. 2155. Sk. Nep Office 4 K:2 D: 9-10 Çankaya ANKARA Tel : 0(312) 223-6314 Faks : 0(312) 223-5985