2011-11-02

Dövize endeksli çek ve senetlerin ciro edilmesi durumunda ortaya çıkan kur farklarının KDV karşısındaki durumu hk.

---

T.C. MALİYE BAKANLIĞI GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI (Gelir Yönetimi Daire Başkanlığı)

 

	TARİH	:	02.11.2011
	SAYI	:	B.07.1.GİB.0.01.53-010-20
	KONU	:	Dövize endeksli çek ve senetlerin ciro edilmesi durumunda ortaya çıkan kur farklarının KDV karşısındaki durumu hk.

…

İLGİ: …

İlgide kayıtlı yazınızda; vadeli ve dövize endeksli yurtiçi satışlarla ilgili olarak alınan çek ve senetlerin ciro edilmesi veya kırdırılmasından doğan kur farklarının KDV karşısındaki durumu ile ilgili olarak Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

KDV Kanununun 20. maddesinde; KDV'nin matrahı, teslim ve hizmet işlemlerinin karşılığını teşkil eden bedel olarak tanımlanmış; bedel deyiminin ise alıcının ödediği veya borçlandığı para, mal ve diğer şekillerde sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaat, hizmet ve değerler toplamı olduğu hükmüne yer verilmiştir.

Aynı Kanunun 24. maddesinin (c) bendine göre de; "Vade farkı, fiyat farkı, faiz, prim gibi çeşitli gelirler ile servis ve benzer adlar altında sağlanan her türlü menfaat, hizmet ve değerlerin" katma değer vergisinin matrahına dahil bulunduğu, aynı Kanunun 26. maddesinde, bedelin döviz ile hesaplanması halinde dövizin, vergiyi doğuran olayın meydana geldiği andaki cari kur üzerinden Türk parasına çevrileceği hüküm altına alınmıştır.

Konu ile ilgili açıklamaların yer aldığı 105 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin E bölümünde;

 

• Bedelin döviz cinsinden veya dövize endekslenerek ifade edildiği işlemlerde, bedelin kısmen veya tamamen vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu tarihten sonra ödenmesi halinde, satıcı lehine ortaya çıkan kur farkının esas itibariyle vade farkı mahiyetinde olduğundan, matrahın bir unsuru olarak vergilendirilmesi gerektiği,

   

• Buna göre, teslim veya hizmetin yapıldığı tarih ile bedelin tahsil edildiği tarih arasında ortaya çıkan lehte kur farkı için satıcı tarafından fatura düzenlenmek ve faturada gösterilen kur farkına, teslim veya hizmetin yapıldığı tarihte bu işlemler için geçerli olan oran uygulanmak suretiyle KDV hesaplanacağı,

   

• Bedelin tahsil edildiği tarihte alıcı lehine kur farkı oluşması halinde, kur farkı tutarı üzerinden alıcı tarafından satıcıya bir fatura düzenlenerek, teslim ve hizmetin yapıldığı tarihteki oran üzerinden KDV hesaplanması gerektiği,

açıklanmıştır.

Bu açıklamalara göre; bedelin döviz cinsinden veya dövize endekslenerek ifade edildiği işlemlerde mal teslimi ve hizmet ifasının gerçekleştiği ilk safhada vergiyi doğuran olay ile ödeme tarihi arasında ortaya çıkan kur farkı için lehine kur farkı ortaya çıkan (alıcı veya satıcı) tarafından bu farkın oluştuğu tarihte fatura düzenlenmesi gerekmektedir. Dolayısıyla, bu tür durumlarda faturalaşma vergiye tabi işleme doğrudan taraf olanlar arasında yapılacak, ciro silsilesindeki diğer cirantalar arasında kur farkları nedeniyle bir faturalaşma söz konusu olmayacaktır.

Bu durumda;

 

• dövize endeksli veya bedelin döviz cinsinden ifade edildiği vadeli satışlarda, vadeli senet vadesinden önce ciro edilir veya kırdırılırsa, tahsil edilen bedelin o tarihteki cari kurdan toplam değeri ile mal veya hizmet satışının yapıldığı dönemdeki kur üzerinden hesaplanan değeri arasındaki fark üzerinden fatura düzenlenmesine ve KDV hesaplanmasına,

   

• bedeli döviz cinsinden tespit edilmiş vadeli senetlerin firmaca mal veya hizmet alımlarındaki ödemelerde kullanılarak ciro edilmek suretiyle vadesinden önce birkaç kez el değiştirmesi durumunda senedi elinde bulunduranların kendi lehine ortaya çıkan kur farkları için senedi düzenleyen adına, aleyhte oluşan kur farkları için ise, senedi düzenleyen tarafından senedi elinde bulunduranlar adına fatura düzenlenmesine ve KDV hesaplanmasına,

gerek bulunmamaktadır.

Bilgi edinilmesini ve gereğini rica ederim.