2020-11-20

Büyükbaş Hayvanlara Takılan Kulak Küpesinin Taşınmasında Sevk İrsaliyesi Düzenlenme Zorunluluğu Bulunup Bulunmadığı Hk.

---

 

TARİH	:	20.11.2020
SAYI	:	67854564-105[1741-7203]-344882
KONU	:	Büyükbaş Hayvanlara Takılan Kulak Küpesinin Taşınmasında Sevk İrsaliyesi Düzenlenme Zorunluluğu Bulunup Bulunmadığı Hk.

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzun incelenmesinden; Birliğinizin, ana sözleşmesi gereğince hayvan gen kaynaklarının korunması, ıslahı, geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması amacına yönelik olarak faaliyette bulunduğu, Birliğinize büyükbaş üretici durumunda yaklaşık olarak 30.000 üyenin kayıtlı olduğu, … Tarım İl Müdürlüğü ile Kurumunuz arasında yapılan protokol gereğince, üyelerinizin yetiştirdikleri buzağılara ıslah amaçlı kulak küpesi uygulaması yapıldığı, teknik ve belirli şartları taşıyan buzağıların kulak küpeleme işlemlerinin Tarım ve Orman Bakanlığının Türkvet sisteminden takibinin yapıldığı, … merkez ve ilçelerde bulunan 12 adet şube iş yerinden görevli saha personeli tarafından alınan kulak küpelerinin üreticilerin bulunduğu köylere götürüldüğü, söz konusu uygulama hizmeti karşılığında KDV dahil 1 TL hizmet bedeli alındığı, sonuç olarak Birlik için ticari mal niteliğinde olmayan sadece hizmet sunumuna konu kulak küpelerinin Birlik personeli tarafından üyelere iletilmesi sırasında sevk irsaliyesi düzenlenmesinin gerekip gerekmediği hususunda Başkanlığımız görüşünün istenildiği anlaşılmıştır.

213 sayılı Vergi Usul Kanununun;

 

• 229. maddesinde, "Fatura, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır.",

   

• 230. maddesinin birinci fıkrasının (5) numaralı bendinde, "...(Malın alıcıya teslim edilmek üzere satıcı tarafından taşındığı veya taşıttırıldığı hallerde satıcının, teslim edilen malın alıcı tarafından taşınması veya taşıttırılması halinde alıcının, taşınan veya taşıttırılan mallar için sevk irsaliyesi düzenlenmesi ve taşıtta bulundurulması şarttır.)

  ..."

  hükümleri yer almaktadır.

Bunun yanı sıra, mezkur Kanunun 230. maddesinin birinci fıkrasının (5) numaralı bendi uyarınca mal sevkiyatında kullanılması zorunlu belgelerden olan sevk irsaliyesinin hangi hallerde düzenleneceği ve uyulması gerekli esaslara ilişkin olarak 173 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde ayrıntılı açıklamalar da yapılmıştır.

Öte yandan, 02.12.2011 tarih ve 28130 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Sığır Cinsi Hayvanların Tanımlanması, Tescili ve İzlenmesi Yönetmeliği ile sığır cinsi hayvanlara kulak küpesi takılmasının esasları belirlenmiş olup ilgili Yönetmeliğin "Kulak küpelerinin işletmelere tahsisi ve uygulanması" başlıklı 15. maddesinde, "(1) Üzerinde bireysel tanımlama numaraları bulunan kulak küpeleri, Bakanlıkça belirlenecek usul ve esaslar dâhilinde ilgili İl/İlçe Müdürlüğü tarafından kendi görev, yetki ve sorumluluk sahasındaki işletmelere tahsis edilir.

(2) Üzerinde bireysel tanımlama numaraları bulunan kulak küpeleri, Bakanlıkça belirlenecek usul ve esaslar dâhilinde ilgili İl/İlçe Müdürlüğü veya yetki verilen hayvan sahibi, kimliklendirici, serbest veteriner hekim, kurum ya da kuruluşlar tarafından kendi görev, yetki ve sorumluluk sahasındaki işletmelerdeki hayvanlara uygulanır." açıklamalarına yer verilmiştir.

Ayrıca, Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan 19.02.2020 tarihli Hayvan Hastalıkları ile Mücadele ve Hayvan Hareketleri Kontrolü Programı Genelgesi (2020/1)'nin "L - Sığır Cinsi Hayvanlar ile Koyun ve Keçi Türü Hayvanların Tanımlanması, İzlenmesi ve TÜRKVET'' kısmının "6. Küpeleme ve kayıt yetkisinin devredilmesi" başlıklı maddesinde, "6.1. (Değişik: 25.03.2020 tarihli ve E.995746 sayılı 2020/05 No'lu Genelge) Sığır cinsi hayvanların küpelenmesi ve kayıt altına alınması amacıyla, İl/İlçe Müdürlüklerince yetiştiriciden alınan küpeleme ücretini (döner sermaye satış bedeli + Bakanlıkça belirlenen uygulama ücreti) geçmemek şartıyla, ilin tamamında veya ilçe bazında Türk Veteriner Hekimler Birliğine bağlı bölge veteriner hekim odalarına veya hayvancılıkla iştigal eden yetiştirici ve üretici birliklerine il müdürlüklerince küpeleme yetki devri yapılabilecektir.

6.2. (Değişik: 25.03.2020 tarihli ve E.995746 sayılı 2020/05 No'lu Genelge) Sadece kendi üyelerine ait sığır cinsi hayvanlardan doğan buzağıların küpelenmesi ve kayıt altına alınması amacıyla, İl/İlçe Müdürlüklerince yetiştiriciden alınan küpeleme ücretini geçmemek şartıyla (döner sermaye satış bedeli + Bakanlıkça belirlenen uygulama ücreti), hayvancılıkla iştigal eden yetiştirici ve üretici birliklerine il müdürlüklerince küpeleme yetki devri yapılabilecektir." ifadeleri yer almaktadır.

Diğer taraftan Birliğiniz ile …İl Tarım İl Müdürlüğü arasında 27.01.2020 tarihinde imzalanan ve 31.12.2020 tarihine kadar geçerli olan Sözleşmenin "5/14" numaralı ayrımında "Yüklenici, Tarım ve Orman Bakanlığının belirlediği uygulama ücreti haricinde yetiştiricilerden herhangi bir ücret talep etmeyecektir. Küpeler İl Müdürlüğünce temin edilecektir. Yüklenici, Küpelerin ücretli olması halinde küpeleri sadece maliyeti kadar ücreti, uygulama ücretine ek olarak yetiştiriciden alabilecektir. Başka her ne ad altında olursa olsun ek bir ücret alamaz. Aksi takdirde işbu sözleşme tek taraflı fesh edilecek olup; yüklenici hakkında yasal işlem yapılacaktır" ifadelerine yer verilmiş ve özelge talep formuna eklenen fatura örneğinden de "küpeleme hizmet bedeli" açıklaması ile fatura düzenlendiği anlaşılmıştır.

Sevk irsaliyesi ticari mal hareketinin izlenmesi için düzenlenen bir belge olup ticari bir mal hareketinin söz konusu olmadığı durumlarda sevk irsaliyesi düzenleme zorunluluğu bulunmamaktadır.

Buna göre Tarım ve Orman Bakanlığı İl Müdürlüğünce temin edilen küpelerin Birliğinize tutanak karşılığında bedelsiz olarak teslim edilmesi, Birliğiniz tarafından yetiştiricilerden söz konusu Bakanlık tarafından belirlenen uygulama ücreti haricinde her ne ad altında olursa olsun bir ücret talep edilmemesi/alınmaması ve bahse konu Bakanlık ile Birliğiniz arasında düzenlenen sözleşmenin bir örneğinin küpelerin taşındığı araçta bulundurulması koşullarıyla, anılan Bakanlık tarafından belirlenen uygulama ücreti karşılığında Birliğinize kayıtlı üreticilerin sahip olduğu büyükbaş hayvanlara takılan söz konusu küpelerin, hayvanlara takılmak üzere Birliğinizce taşınması/taşıttırılması esnasında sevk irsaliyesi düzenlenmesine gerek bulunmamaktadır.

Ancak, söz konusu küpelerin Birliğiniz tarafından belirli bir bedel karşılığında temin edilmesi veya yetiştiriciden ilgili Bakanlıkça belirlenen uygulama ücretinden yüksek bedelin tahsil edilmesi durumunda kulak küpelerinin Birliğinizce taşınması/taşıttırılması esnasında sevk irsaliyesi düzenlenmesi gerektiği tabiidir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.